51. Dni Kultury Studenckiej “Bachanalia” zbliżają się wielkimi krokami.

Już 22 maja rozpocznie się największe studenckie święto w woj. lubuskim, czyli Dni Kultury Studenckiej Bachanalia. Organizatorami wydarzenia są Parlament Studencki Uniwersytetu Zielonogórskiego oraz Stowarzyszenie Studentów i Absolwentów Uniwersytetu Zielonogórskiego  “UZeciak”. Tegoroczne obchody odbędą się na terenie Uniwersytetu Zielonogórskiego – Campus A, B i potrwają do 27 maja.

Zgodnie  z tradycją, tygodniowy festiwal zainaugurowany zostanie przekazaniem studentom klucza do bram miasta przez władze Zielonej Góry. Symbolicznie od tego momentu miasto będzie należeć do nich!

22.05.2023 poniedziałek
Pierwszy dzień Bachanaliów to klimat piknikowy, Organizatorzy wspólnie z zielonogórskimi klubami ONE LOVE oraz studenckim klubem WySPa zapraszają na Wielkie Grillowanie, które odbędzie na polanie Campusu B UZ. Poza dużą dawką dobrej muzyki oraz pysznym jedzeniem, będzie można wziąć udział w licznych konkurencjach sportowych oraz innych aktywnościach przygotowanych we współpracy z Akademickim Związkiem Sportowym
i Kołami Naukowymi Uniwersytetu Zielonogórskiego. Podczas Wielkiego Grillowania odbędą się rozgrywki Gigabeerponga i tradycyjnego już Gigantoballa, AZS poprowadzi taniec zumby, OSP Ochla zaprezentuje swój wóz strażacki, zaprezentuje się Zielonogórski Klub KFA Wataha, a Schronisko dla zwierząt wystawi się ze stoiskiem, gdzie przeprowadzą pokaz pierwszej pomocy dla zwierząt i przeprowadzą zbiórkę dla Schroniska. Jak co roku zaprezentują się Koła Naukowe i organizacje studenckie UZ, a całą imprezę muzycznie nakręci Klub One Love.
Tego dnia o godzinie 16:00 rozpocznie się Volleyball Student CUP, a jednocześnie odbędzie się spotkanie z siłownią UZ na Campusie A.

23.05.2023 wtorek
Wtorek rozpocznie się spacerem ze schroniskowymi psami. Na amatorów sportów wodnych czeka Pływacki Test Coopera Bachanaliowy Turniej Tenisa Stołowego. Po południu odbędzie się VIII Integracyjny Turniej Boccia UZ Boccia CUP. Zapraszamy również na plenerowe kino pod chmurką, podczas którego wyświetlone zostaną filmy zaproponowane przez organizatorów Festiwalu Filmowego Solanin. Jako impreza towarzysząca zaplanowany jest debiutancki Speed friending, czyli realizacja idei integracji i socjalizacji. To po prostu świetna okazja do porozmawiania z innymi ludźmi, poznania różnych opinii, a być może nawiązania nowych przyjaźni. Wydarzenia odbędą się na terenie Campusu B.

24.05.2023 środa
Środa, 24 maja, przyniesie kolejne wydarzenia sportowe: Bieg o Puchar Rektora UZ oraz Uczelniana Liga Futsalu.
W środę zapraszamy również na Campus A, gdzie odbędzie się Wielki Turniej Lasertag. W rozgrywkach może wziąć udział każdy, a na zwycięzców czekają ciekawe nagrody. Partnerem wydarzenia jest firma Wielka Spluwa.

To nie koniec środowych atrakcji, bo już o 19:00 w Auli UZ przy ul. Podgórnej 50 odbędzie Bachanaliowy Stand-up zatytułowany Powiedz głośno, wszyscy się pośmiejemy. Wydarzenie poprowadzi Alex Niebrzegowski, a w programie pojedynek lokalnych stand-uperów w tematyce “Studia” i występ gościa specjalnego Maćka Brudzewskiego, który przedstawi swój najnowszy program Skok na strach. Bilety do kupienia na stronie www.abilet.pl.

25.05.2023 czwartek
Czwartek, 25 maja, ponownie rozpocznie się spacerem ze schroniskowymi psami. Na fanów siatkówki czeka Turniej Siatkówki Kobiet o Puchar Prorektor ds. Studenckich. Ponadto na terenie Campusu A w czwartek odbędą się Zmagania Akademików, czyli okazja do rywalizacji dla przedstawicieli społeczności akademickiej UZ w ciekawych rozgrywkach sportowych i nie tylko. Zaplanowana jest również Bachanaliowa noc planszówek, podczas której będzie można odwiedzić świat fantazji, wcielając się w niesamowite postaci w sesjach RPG oraz biorąc udział w licznych rozgrywkach gier planszowych. Inicjatywa organizowana jest przy współpracy z Zielonogórskim Klubem Fantastyki Ad Astra.

Zwieńczeniem tygodniowego studenckiego święta są oczywiście bachanaliowe koncerty. Sobotę, 27 maja, rozpocznie Rajd Rowerowy na 51-sze Bachanalia. Po południu kontynuowany będzie Festival Foodtrucków, a wieczór upłynie na koncertach.
W piątek 26 maja na naszej scenie wystąpią: Sweet Monday, TEDE, Dr Misio oraz Kuban, a w sobotę 27 maja: Roadhouse, HMS,  DJ Soina, Nocny Kochanek oraz Słoń & Paluch.

Podobnie jak w roku ubiegłym koncerty odbędą się na terenie Campusu B Uniwersytetu Zielonogórskiego, al. Wojska Polskiego 69.

Bilety do kupienia na stronie www.abilet.pl.

Do studenckiego świętowania włączają się również MOSiR oraz MZK, dzięki którym studenci przez cały tydzień będą mogli korzystać z darmowych przejazdów komunikacją miejską oraz wejścia na basen CRS MOSiR już za dwa złote, oczywiście za okazaniem ważnej legitymacji studenckiej.

Szczegółowy program 51. Bachanaliów dostępny będzie na stronie www.bachanalia.pl. Organizatorzy zastrzegają sobie prawo do zmian w harmonogramie, jednak gwarantują, że, jak co roku, będzie aktywnie, intensywnie, ciekawie i wesoło, z dużą dawką dobrej muzyki!

51. Bachanalia w Zielonej Górze. Jak ponad pół wieku temu zaczęła się ta historia?

Przyzwyczailiśmy się do tego, że zawsze w maju studenci obchodzą swoje święto. W Zielonej Górze przyjęła się nazwa „BACHANALIA”. Stała się synonimem juwenaliów, słusznie kojarzonych z Dniami Kultury Studenckiej w naszym mieście. Niemniej 58 lat temu sprawa wyglądała nieco inaczej i zanim nasze studenckie święto przybrało znaną formę, zaczęło się tak…

Juwenalia zielonogórskie odbywały się od początku istnienia pierwszej szkoły wyższej jaką była Wyższa Szkoła Inżynierska, która powstała w 1965 roku. Początkowo, co oczywiste, ze względu na małą liczbę studentów miały one kameralny charakter i odbywały się… w ramach obchodów Dni Zielonej Góry i „Godów Winobrania”. W tym kontekście warto przybliżyć „juvenalia” jakie spontanicznie zorganizowali w ramach korowodu winobrania świeżo upieczeni studenci 1. rocznika WSInż. „Pierwszy” raz zaakcentowali swoją obecność poprzez przejazd zespołu „The Students” na pace samochodu dostawczego „Żuk” – było to 3 października 1965 roku.

Ślad źródłowy po tym wydarzeniu widnieje w sprawozdaniu Zrzeszenia Studentów Polskich (ZSP) działającego przy WSInż. Ówcześni żacy odnotowali: „Niebawem rozpoczęły się Dni Zielonej Góry i uroczystości „Winobrania”. Społeczeństwo miasta liczyło, że damy znać o sobie. Z okazji Dni Winobrania zorganizowaliśmy wieczorek taneczny dla swoich, jak i goszczących w Zielonej Górze studentów innych uczelni. Nazajutrz czekała nas pierwsza próba zetknięcia się z zielonogórskim społeczeństwem. Polecono nam wziąć udział w „Korowodzie Winobraniowym”.

W krótkim czasie przygotowany program spodobał się Zielonogórzanom, którzy serdecznymi uśmiechami i oklaskami akceptowali swoją ocenę.” Co więcej, wzmianka o tym studenckim akcencie w dniu 3 października 1965 roku znalazła się w wydanej kilka lat później ogólnopolskiej „Kronice kulturalnej ZSP 1950 – 1970”. Znajdziemy tam wpis: „Dorocznym zwyczajem dni stolicy Ziemi Lubuskiej zakończył barwny Korowód Winobrania, w którym zielonogórzanie szczególne serdecznie witali barwną grupę studentów najmłodszej uczelni w kraju – Wyższej Szkoły Inżynierskiej.”

Nie ma jeszcze Bachanaliów…

Ziarno zostało zasiane i w kolejnym roku „pierwszy” raz formalnie pojawiają się zielonogórskie „Juwenalia”. Miało to miejsce we wtorek, 27 września 1966 roku o godz. 16.30 na Placu Bohaterów Stalingradu (obecnie Stary Rynek) w ramach DNIA MŁODZIEŻY. Juwenalia są w programie Winobrania, następuje uroczyste przekazanie klucza do bram miasta „parze królewskiej”. Źródło, jakim jest kolejne sprawozdanie Komisji Kultury ZSP WSInż. informuje, że „w ramach obchodów Tysiąclecia Państwa Polskiego Zielona Góra obchodziła swoje tegoroczne „Dni” szczególnie uroczyście.

Studenci W.S.I. Zorganizowali po raz pierwszy na terenie stolicy Ziemi Lubuskiej, święto żaków: Juwenalia. W Juwenaliach tych wzięli udział studenci: Wyższej Szkoły Inżynierskiej, Studium Nauczycielskiego, Państwowej Szkoły Technicznej. W barwnym korowodzie żaków pomaszerowały „postacie historyczne” jak również pomysłowo i humorystycznie przebrani studenci. Uroczystość miała spontaniczny charakter pod hasłem:„Jesteśmy, będziemy!”

Drugie Juwenalia zielonogórskie posiadają co prawda w programie Winobrania określenie „Bachanalie młodzieży studenckiej”, odbyły się w dniu 18 września 1967 roku. Miały podobny przebieg jak rok wcześniej. Studenci wyruszyli spod DS I. (obecnie „Rzepicha”) przy ul. Podgórnej i pomaszerowali w stronę Starego Rynku, gdzie „tradycyjnie” wręczono im klucz do bram miasta. Zielonogórskie juwenalia współtworzone były razem ze środowiskiem studentów Studium Nauczycielskiego.

Z relacji zamieszczonej w 1967 roku w książce na 10-lecie Studium przeczytać można, że „do imprez bardzo popularnych należą „Juwenalia” organizowane dopiero od dwóch lat przez dwie Rady Uczelniane ZSP, przy WSI i przy SN. Barwna żakinada studencka udaje się wtedy do Ratusza miejskiego, by otrzymać od gospodarzy Zielonej Góry symboliczne klucze do bram miasta. Po otrzymaniu władzy, brać studencka bierze miasto w posiadanie i bawi się do późnych godzin wieczornych.” Dodając jednocześnie na koniec w tonie moralizatorskim „Trzeba jednak stwierdzić, że nawet przy organizowaniu rozrywek kulturalnych ZSP ma na uwadze hasło: „Podstawowym obowiązkiem studenta jest nauka!”

Już BACHANALIA, 1968

Pytanie, na które wiele osób nie mogło znaleźć odpowiedzi. Kto? Kto to wymyślił, żeby juwenalia były „Bachanaliami”. W rozmowach z absolwentami WSInż. udało się to ustalić. Otóż w lutym 1968 roku w ramach cyklu spotkań Studenckiego Klubu Dyskusyjnego, znany aktor Teatru Lubuskiego, Stanisław Cynarski zasugerował, by święto zielonogórskich studentów określić mianem „Bachanalia”.

Pomysł chyba się spodobał, bo pod datą 23 września 1968 roku w programie Winobrania widnieją już „Bachanalia”. Podobnie jak w poprzednich edycjach były w niewielkiej formie wraz z obchodami Dni Zielonej Góry. Gazeta Zielonogórska informuje: „Głównymi imprezami inaugurującymi „Dni” będą: uroczysty koncert w wykonaniu Zielonogórskiej Orkiestry Symfonicznej (…) i tzw. „Bachanalia” – święto młodości.

O godz. 14 ulicami miasta przeciągnie barwny pochód przebierańców. Na Pl. Boh. Stalingradu o godz. 15 rozpocznie się widowisko, w czasie którego przewodniczący Prezydium Miejskiej Rady Narodowej przekaże symbolicznie władzę młodzieży. Potem o godz. 17 w Parku Tysiąclecia wystąpią młodzieżowe zespoły estradowe.” Dzień później (24.09.1968) w relacji tej samej Gazety czytamy: „Po godzinie 15 rozbawiona młodzież zebrała się na pl. Bohaterów Stalingradu, koło ratusza gdzie z rąk przewodniczącego Prezydium MRN W. Nasiadka otrzymała na czas swoich „Bachanalii” władzę nad miastem w postaci symbolicznego klucza do bram miejskich”.

W takim kształcie uroczystości studenckich juwenaliów „Bachanaliów” wyglądały prawdopodobnie do 1972 roku włącznie. Dni Kultury Studenckiej w kształcie i terminie jaki uznaje się dziś za tradycyjny datować w Zielonej Górze należy od maja 1973 roku.

1973 PIERWSZE „duże” Bachanalia w maju

„Tydzień Kultury Studenckiej” 1973 odbył się w terminie 30.04. – 13.05 i zakończony był „Bachanaliami”. W zamyśle organizatorów kilka dni imprez miało pokazać (chyba się udało) potencjał i dorobek kulturalny zielonogórskiego środowiska studenckiego. Program był imponujący. Całość imprez zaczęto… 4 maja Rajdem Górskim „Samotnia 73”, w którym uczestniczyło „jedyne” 500 studentów. Po powrocie z Karkonoszy, studenci i społeczność Zielonej Góry mogła wziąć udział w wystawach malarstwa współczesnego plastyków PWSP z Poznania i Wrocławia, a także oglądać prace plastyczne studentów lubuskich: Wyższej Szkoły Nauczycielskiej, Wyższej Szkoły Inżynierskiej i AWF z Gorzowa Wielkopolskiego. Odbył się wówczas I Ogólnopolski Przegląd Kabaretów w auli uczelnianej.

Następnie, również w auli WSI miał miejsce nocny maraton muzyczny. Wystąpili m.in. pianista Mieczysław Kosz (towarzyszyła mu Marianna Wróblewska), zespół „Aspekt” i krakowskie „Laboratorium” (najlepsza grupa maratonu), zespół „Nurt”. Współcześnie może trochę dziwić, ale wówczas szalenie popularny wśród studentów był szeroko rozumiany jazz.

Znani w kraju przedstawiciele tego gatunku corocznie w latach 70. gościli w programach Bachanaliowych. We wspomnianym kabaretonie wśród gwiazd gościli kabaret „Elita”, kabaret „Tey” z Poznania, „Bunkier” z Politechniki Śląskiej. Z wydarzeń sportowych odnotować warto „mecz stulecia” pomiędzy studentami i kadrą WSInż. a studentami i kadrą WSN. Natomiast na deptaku miały miejsce wręczenie klucza, żakinada studentów, Turniej Uczelni, Czyn Społeczny (czy raczej Antyczyn Społeczny na wesoło – mycie deptaka, np. szczoteczkami do zębów).

Ponadto poprzebierani studenci na deptaku oraz ulicach miasta w barach, restauracjach, „dawali występy” zbierając pieniądze (m.in. w Ratuszowej, Palomie, Klubowej i Plastusiu). W peregrynacji po mieście wraz ze studentami uczestniczyła najprawdziwsza krowa! (Z relacji świadków, zwierzę bawiło także we wnętrzach lokali). Odbył się także przegląd piosenki studenckiej. Łącznie przewinęło się 120 twórców i organizatorów studenckiego ruchu kulturalnego z ośrodków akademickich w całym kraju.

Bachanalia w takim lub podobnym kształcie odbywały się wiosną do 1981 roku włącznie. W latach 80. miały mniej masowy charakter, niemniej studenci spontanicznie kultywowali juwenaliowe tradycje na terenie obydwu uczelni, deptaka lub Parku Tysiąclecia. Bywały lata, że nie było „Bachanaliów”. W latach 80. miały miejsce edycje 1983, 1987, 1988, 1989.

Bachanalia 20.05.1983 r. studenci na zielonogórskim deptaku

20.05.1983 r. studenci WSInż idący do DS „Wcześniak” przy WSP, na transparencie najpopularniejsze  hasło Bachanaliów „Kto się uczy w Bachanalia ten jest świnia i kanalia”.

Po przerwie przełomu dekad, począwszy od 1993 do 2019 roku można mówić o ciągłości organizacyjnej zielonogórskich „Bachanaliów”. Co ciekawe, w ciągu minionego półwiecza praktycznie każda edycja Bachanaliów została podobnie oceniana. Zazwyczaj padające głosy krytyczne dotyczyły „małego udziału studentów”, „małej ilości imprez”, „błędów organizacyjnych”, „upadku kultury studenckiej” itp.

Opracował: Marek Herejczak, maj 2020 – aktualizacja 2023 

W przygotowaniu materiału pomogli:
Zygmunt Jankowski, Kazimierz Klaczyński, Ryszard Bronisz, Adam i Maria Herzogowie, Leszek  Jasturbczak, Hanna Bilińska-Stecyszyn, Marek Pilarczyk, Mirosław Krzyżanowski, Dariusz Legutowski