Po wielomiesięcznych staraniach Zbigniew Kolis osiągnął swój cel, na cmentarzu wojennym w Międzyrzeczu wreszcie umieszczona została tablica nagrobna upamiętniająca pochowanych żołnierzy Wojska Polskiego. Kolejnym i zarazem oczywistym krokiem byłoby uroczyste odsłonięcie tablicy.
Naturalnym terminem uroczystego odsłonięcia tablicy pamiątkowej powinien być w tym przypadku 1 września, data przez każdego Polaka jednoznacznie kojarzona z wrześniową rocznicą. Uroczystość pięknie wpisywałaby się w okrągłą, 80. rocznicę wybuchu II wojny światowej. Taki też termin Zbigniew Kolis zaproponował gminnym władzom samorządowym w swoim piśmie z dn. 31 stycznia 2019 roku, podkreślając jednocześnie, że tablica nie była poświęcona przez kapelana WP, a sama uroczystość może być ważną lekcją historii i kształtowania wiedzy oraz kolejnym etapem przywracania pamięci o pochowanych na międzyrzeckim cmentarzu polskich żołnierzach.
Ktoś w tym miejscu zapewne zada pytanie … i w czym problem?
Jak się okazało w naszym mieście nie jest tak łatwo przeforsować oddolną, społeczną inicjatywę. Jak już wiemy do uroczystości we wspomnianym terminie nie doszło, a być może nie dopuszczono, trudno to rozsądzić. Dlaczego? No cóż, być może w jednym przypadku mamy do czynienia ze zwykłym urzędniczym asekuranctwem, a w drugim po prostu przekroczeniem ustawowych terminów na udzielenie odpowiedzi jakie obowiązują zarówno Urząd Wojewódzki jak i Urząd Miejski.
Warto przypomnieć, że pisemny wniosek Zbigniewa Kolisa do burmistrza Międzyrzecza wpłynął dn. 31.01.2019 r.
Natomiast Urząd Miejski na wniosek zareagował dopiero 5 marca 2019 r. Podjęto decyzję?
Otóż nie, decyzji nie podjęto. Aby wybrnąć z sytuacji w związku z wpływem wniosku pana Kolisa, w sprawie zorganizowania uroczystości patriotyczno-religijnej Urząd Miejski zwrócił się do Wojewody Lubuskiego z uprzejmą prośbą o ustosunkowanie się do wniosku mieszkańca Międzyrzecza, deklarując jednocześnie Wojewodzie wszelką pomoc i wsparcie przy organizowaniu wspomnianej uroczystości. W uzasadnieniu odwołano się do Ustawy z dnia 28 marca 1933 r. o grobach i cmentarzach wojennych (Dz.U. z 2018 r. , poz. 2337) Art. 6. i do Ustawy z dnia 21 stycznia 1988 r. o Radzie Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa oraz Ustawy z dnia 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych (Dz.U. z 2017 r. poz. 912, 1669).
Problem w tym, że Zbigniew Kolis z wnioskiem zwrócił się do Urzędu Miejskiego i stąd powinien otrzymać w ustawowym terminie odpowiedź. Sprawę można było z powodzeniem traktować jako kontynuację całego procesu upamiętnienia żołnierzy kampanii wrześniowej, którzy zginęli w obronie Ojczyzny, który zakończył się zamontowaniem pamiątkowej tablicy i nie jest zrozumiałe to urzędnicze komplikowanie całej sprawy, a także powoływanie się na zapisy zawarte w wymierzonych wyżej ustawach, bo akurat w tych ustawach nie ma zapisów na temat organizowania uroczystości patriotyczno-religijnych na terenie cmentarzy wojennych.
A powoływanie się na Art. 6. ustawy z dnia 28 marca 1933 r. o grobach i cmentarzach wojennych jest dowodem nierozumienia ustawy, bo w tych zapisach mówi się, ujmując kwestię w skrócie o finansowaniu, utrzymaniu i administrowaniu cmentarzami wojennymi. Wspomniana ustawa nie reguluje kwestii, kto i kiedy może organizować uroczystości patriotyczno-religijne.
Nie ma tam także zapisów zobowiązujących do uzyskiwania jakichkolwiek pozwoleń na organizowanie wspomnianych uroczystości. A sugerowanie jakoby to Wojewoda miał zorganizować uroczystość na cmentarzu wojennym w Międzyrzeczu i deklarowanie ewentualnej pomocy i wsparcia ze strony Urzędu Miejskiego, można wręcz zaliczyć do urzędniczego majstersztyku i to właśnie jest przykład wspomnianego wyżej asekuranctwa. A z jakiego powodu taka kombinacja? Być może chodzi o to, że na cmentarzu spoczywają obok polskich żołnierzy także żołnierze Armii Czerwonej? Ta kwestia zapewne na zawsze pozostanie w sferze domysłów.
Oczywistym jest poinformowanie Wojewody i zaproszenie na uroczystość. Natomiast czym innym jest obarczanie Urzędu Wojewódzkiego obowiązkiem organizowania na terenie gminy lokalnej uroczystości.
Stwierdzenie, że cyt. „Na podstawie takiego porozumienia gmina Międzyrzecz prowadzi tylko i wyłącznie prace utrzymaniowe na nekropolii, nie ma natomiast prawa do innych działań, w tym do organizowania uroczystości…” , jest daleko idącą nadinterpretacją, która nie ma swojego uzasadnienia ustawowego. Bo gdzie, w jakiej ustawie jest zapisane, że gmina nie ma prawa do organizowania na cmentarzu wojennym uroczystości patriotyczno-religijnej, która jest konsekwencją wcześniejszych działań i uwieńczeniem społecznej inicjatywy? Przecież wcześniej, przed zamontowaniem wspomnianej tablicy pamiątkowej zostało uzyskane finansowanie od Wojewody i wszystkie niezbędne pozwolenia oraz zgody, które jednocześnie nie zawierały w swoich treściach zakazu poświęcenia tablicy i oddania hołdu poległym i zmarłym żołnierzom.
W naszym kraju to właśnie lokalne samorządy powinny być gwarantem utrzymywania narodowej tożsamości oraz rozwijania postaw patriotycznych na terenie swoich społeczności.
Wychowanie patriotyczne i dziedzictwo narodowe w regionie powinno być realizowane przez samorządy w różnych formach. Do najczęstszych i najważniejszych zalicza się: kontakty międzynarodowe i w ich ramach współpracę z miastami partnerskimi z innych państw, uroczystości państwowe, samorządowe i wspieranie organizacyjnie i finansowe ważnych rekonstrukcji minionych wydarzeń historycznych, a także organizowanie lokalnych uroczystości patriotyczno-religijnych związanych z upamiętnianiem bohaterów, obrońców Ojczyzny w miejscach ich spoczynku na cmentarzach.
Większość wyżej wymienionych działań nasz samorząd realizuje, tym bardziej nie jest zrozumiała opieszałość w związku z omawianą, społeczną inicjatywą.
Kwestię pojmowania patriotyzmu, samorządu lokalnego oraz jego roli wychowawczej pięknie ujął Starosta Tarnowski w 2006 roku, Zbigniew Karciński, pisząc: „Patriotyzm jako pewien stan pozytywnego nastawienia wobec ojczyzny i jej problemów powinien być wartością stanowiącą jedno z kryteriów oceny społecznych postaw obywatelskich. Mimo, że interpretacja pojęcia patriotyzm ulega zmianom podobnie jak i inne zachowania społeczne, patriotyzm powinien kojarzyć się z szacunkiem dla narodowej przeszłości, tradycji i nieobojętnością wobec czasów współczesnych. Patriotyzm dzisiaj to troska o polityczne losy kraju, poszanowanie własności prywatnej i społecznej, sumienne wykonywanie obowiązków w pracy, to także troska o moralna kondycję społeczeństwa.”
Kształtowanie postaw patriotycznych służy identyfikacji narodowej i kulturowej. Przygotowuje do życia w społeczeństwie. Wpływa na kształtowanie więzi z krajem ojczystym. Przygotowuje młode pokolenie do pełnienia ról prospołecznych. Jest wartością uniwersalną. Trzeba go budować stopniowo, codziennie i przy każdej okazji także poprzez działalność dydaktyczno-wychowawczą, ponieważ nikt nie rodzi się patriotą.
Warto także pamiętać, że w Ustawie z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym Rozdział 1; Przepisy ogólne; Rozdział 2; Zakres działania i zadania gminy, w Art. 6.1. istnieje zapis
„Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, nie zastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów”.
W kwestii organizowania uroczystości patriotyczno-religijnej samorządu gminnego nie ogranicza żadna ustawa wręcz przeciwnie jednym z obowiązków samorządu ustawowo zdefiniowanych jest aktywizacja społeczeństwa obywatelskiego i budowanie postaw patriotycznych.
Nie ma więc co się dziwić rozżaleniu Zbigniewa Kolisa w sytuacji braku odpowiedzi na swój wniosek w ustawowym czasie i niczym nieuzasadnione odwlekanie całej sprawy, cyt.: „Mam zamiar zwrócić się do redakcji telewizji w sprawie przeprowadzenia reportażu o międzyrzeckim cmentarzu wojennym”. Być może dzięki emisji programu uda się rozwikłać wszystkie tajemnice pochowanych żołnierzy WP, a w przestrzeni publicznej zacznie wreszcie funkcjonować prawda. Należy wykorzystać wszystkie możliwości by przywrócić pochowanym polskim żołnierzom z kampanii wrześniowej pamięć i tożsamość” – napisał w piśmie do burmistrza Międzyrzecza Zbigniew Kolis.
W efekcie starań pana Zbigniewa Urząd Miejski ustalił w końcu termin uroczystości na poniedziałek, 23 września 2019 roku, na godzinę 12:00.
Z kim konsultowana była ta data i pora rozpoczęcia uroczystości niestety nie wiadomo. Wiele osób w tym czasie jest w pracy, a inni szykują się na drugą zmianę i raczej trudno będzie chętnym uczestniczyć w uroczystości, ale to już inny temat.
Z prośbą o przedstawienie tej sprawy pan Zbigniew zwrócił się także do naszej redakcji, co powyżej uczyniliśmy. Ocenę tematu pozostawiamy Państwu.
Czytaj także:
- Będzie nowa tablica nagrobna na cmentarzu wojennym. Kto za błąd zapłaci?
- Urzędnicza niefrasobliwość, czy brak kompetencji?
- Jest już nowa płyta nagrobna na zbiorowej mogile polskich żołnierzy
- Międzyrzecki cmentarz żołnierzy radzieckich poległych w II wojnie światowej w walce z niemieckim faszyzmem
