Główny Inspektorat Sanitarny oraz Ogólnopolski Program Zwalczania Grypy zaprosili media na briefing prasowy „Szczepionki przeciw grypie już dostępne” z okazji Ogólnopolskiego Dnia Profilaktyki Grypy. Eksperci omówili korzyści wynikające ze szczepień, a po spotkaniu wszyscy uczestnicy mieli możliwość bezpłatnego zaszczepienia się przeciw grypie.
Sezon grypowy już się rozpoczął, od kilku tygodni dostępne są pierwsze partie szczepionek przeciw grypie. Szczyt zachorowań na grypę przypada w okresie styczeń-marzec: zaszczepienie się przeciwko grypie w październiku czy listopadzie daje gwarancję wytworzenia przeciwciał gotowych do walki z wirusem.
Tylko w zeszłym roku na grypę zmarło 150 osób, a kilkakrotnie więcej osób zmagało się ze śmiertelnymi powikłaniami pogrypowymi. Wyszczepialność w Polsce w sezonach 2015-2018 wzrastała, ale wciąż nie przekroczyła 4% – tylko 3,9% Polaków decyduje się na szczepienie. Przeciwskazań do zaszczepienia jest bardzo niewiele – zaszczepić można nawet małe dzieci od 6 miesiąca życia oraz kobiety w każdym trymestrze ciąży.
Jarosław Pinkas, Główny Inspektor Sanitarny, zwrócił uwagę na to, jak ważna jest ochrona przed grypą wśród osób pracujących z ludźmi – szczególnie z tymi o obniżonej odporności oraz z dziećmi. Zdrowy, zaszczepiony lekarz, nauczyciel czy pielęgniarka to odpowiedzialny, efektywny pracownik wrażliwy na dobro swoich pacjentów i podopiecznych.
Podczas spotkania w Głównym Inspektoracie Sanitarnych przeciwko grypie zaszczepili się między innymi:
- Grzegorz Hudzik, Zastępca Głównego Inspektora Sanitarnego
- Izabela Kucharska, Zastępca Głównego Inspektora Sanitarnego
- dr n. med. Iwona Paradowska-Stankiewicz, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – PZH
- Prof. dr hab. n. med. Ryszard Gellert Dyrektor Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego
- Prof. dr hab. n. med. Włodzimierz Gut, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – PZH
Zaszczep się przeciwko grypie
Szczepienie przeciw grypie należy – zgodnie z Programem Szczepień Ochronnych – do szczepień zalecanych, tzn. koszty jego zakupu, ponosi w całości osoba chcąca się zaszczepić.
Szczepionki przeciwko grypie dostępne w Polsce są szczepionkami trójskładnikowymi, inaktywowanymi zawierającymi jedynie fragment wirusa grypy. Poziom przeciwciał antygrypowych pojawia się już 7 dnia po zaszczepieniu i wzrasta w miarę upływu czasu.
W Polsce szczepieniom przeciwko grypie w sezonie 2012/2013 poddało się ok. 3,7% osób, co stawia nas na przedostatnim miejscu w Europie.
Grypa jest ostrą chorobą zakaźną, wywoływaną przez wirusy grypy typu A (AH1N1), A (H3N2) i B oraz C. Sezon wzmożonych zachorowań na grypę trwa od października do kwietnia następnego roku. Szczyt zachorowań przypada między styczniem a marcem.
Objawy grypy
- ogólne – wysoka gorączka, dreszcze, bóle mięśni, bóle głowy, uczucie rozbicia i osłabienia, złe samopoczucie,
- objawy ze strony układu oddechowego – suchy kaszel, ból gardła i nieżyt nosa,
- u małych dzieci obraz kliniczny może być niecharakterystyczny – obejmuje zmienione zachowanie dziecka, senność lub rozdrażnienie, brak apetytu, wymioty.
Powikłania pogrypowe
- zapalenia ucha środkowego oraz angina paciorkowcowa,
- zapalenie płuc,
- zapalenie mięśnia sercowego,
- zapalenie mózgu i opon mózgowych.
Powikłania pogrypowe mogą wystąpić u każdego, niezależnie od wieku i stanu zdrowia. Ryzyko powikłań jest szczególnie wysokie u dzieci, kobiet w ciąży, osób starszych, przewlekle chorych i o obniżonej odporności (np. zakażeni HIV).
Śmiertelność grypy sezonowej wynosi 0,1% – 0,5%, tzn. umiera 1-5 na 1000 osób, które zachorowały, przy czym 90% zgonów występuje u osób po 60. roku życia.
Profilaktyka
W celu zapobieżenia zachorowaniu i dalszemu szerzeniu się grypy sezonowej zaleca się:
- regularne, coroczne szczepienie przeciwko grypie,
- unikanie bliskiego kontaktu z osobami chorymi,
- w przypadku wystąpienia objawów grypowych pozostanie w domu,
- zakrywanie ust i nosa podczas kaszlu oraz kichania,
- regularne mycie rąk.
Leczenie
Zaleca się pozostanie w domu i odpoczynek, picie dużej ilości płynów, stosowanie niesterydowych środków przeciwzapalnych. Ponieważ antybiotyki są nieskuteczne, leczenie jest główne objawowe.
Uwaga! U dzieci poniżej 16. roku życia nie należy stosować salicylanów, ze względu na ryzyko wystąpienia zespołu Rey`a. U małych dzieci niezwykle istotne jest nawadnianie i obniżanie gorączki, która może doprowadzić do wystąpienia drgawek gorączkowych. W przypadku osób należących do grup ryzyka lekarz może zadecydować o zastosowaniu leków antywirusowych (oseltamivir, zanamivir).
Szczepienia ochronne okazały się najskuteczniejszym dotąd narzędziem zwalczania chorób zakaźnych i przyczyniły się w znacznej mierze do ogromnego skoku cywilizacyjnego jakiego doświadczyła ludzkość w ciągu ostatniego wieku.
Za pomocą szczepień osiągnięto spektakularne sukcesy wykorzenienia (eradykacji) najgroźniejszej plagi ludzkości jaką była ospa prawdziwa, która przed wprowadzeniem szczepień zabijała co trzeciego mieszkańca ziemi. Jesteśmy bliscy osiągnięcia kolejnych sukcesów: eradykacji poliomyelitis (choroby Heinego-Medina), odry i różyczki wrodzonej. Masowe szczepienia ludności Polski doprowadziły do znacznego ograniczenia ryzyka zachorowania m. in. na błonicę oraz wirusowe zapalenia wątroby typu B.
Nałożenie przez ustawodawcę powszechnego obowiązku poddawania się szczepieniom ochronnym przeciw wybranym chorobom zakaźnym zapewnia odpowiednio wysoki odsetek osób uodpornionych przeciw tym chorobom i skutecznie zmniejsza ryzyko epidemicznego szerzenia się tych chorób zakaźnych w populacji. Obowiązkowe szczepienia ochronne są skuteczną i społecznie powszechnie akceptowaną metodą zapobiegania zachorowaniom na choroby zakaźne.
Odsetek zaszczepionych osób w Polsce sięga ok. 95% populacji. Tak wysoki odsetek osób zaszczepionych skutecznie zapobiega szerzeniu się zachorowań na choroby zakaźne chroniąc nie tylko tych, którzy się zaszczepili, ale również osoby, które z powodu przeciwwskazań zdrowotnych zaszczepione być nie mogły. Wprowadzenie obowiązkowych szczepień ochronnych przeciw wybranym chorobom zakaźnym zmniejsza także społeczne skutki związane z ciężkimi zdrowotnymi następstwami chorób zakaźnych, w tym związane z kosztami leczenia tych chorób oraz ich powikłań. Szczepienia ochronne są ważną inwestycją w zdrowie, swego rodzaju polisą na życie. Tym bardziej, że w wypadku szczepień obowiązkowych, nie ponosimy kosztów finansowych tego rodzaju profilaktyki.
Czytaj także:
Szczepienia dzieci przeciwko pneumokokom – komunikat do rodziców i opiekunów
Grypa – pierwsze szczepionki już dostępne na polskim rynku
Na podstawie informacji prasowej Głównego Inspektoratu Sanitarnego
