Kaława
(Calava, Kalow, Kalou), GW, gmina Międzyrzecz, wieś położona przy drodze z Zielonej góry do Gorzowa, 9km na południe od Międzyrzecza. Miejscowość o średniowiecznej metryce, wzmiankowana w 1257 roku jako własność cystersów z Gościkowa.
W Kaławie zachował się wzniesiony w 1510 roku kościół p.w. Św.Mikołaja.
W końcu XVII wieku świątynia została gruntownie przebudowana staraniem opata paradyskiego Kazimierza Szczuki; budowli nadano wówczas zachowane do dziś formy barokowe.
W 1860 roku świątynię zniszczył pożar, wkrótce jednak została ona odbudowana. Murowany, jednonawowy kościół wzniesiono na rzucie prostokąta, z prosto zamkniętym prezbiterium od wschodu oraz wieżą od zachodu.
Do prezbiterium przylegają niewielkie przybudówki. Budynek nakrywa dach dwuspadowy, ponad wieżą – dach namiotowy.
Świątynia położona jest na niewielkim wzniesieniu, wśród drzew. Teren przykościelny otoczony jest kamiennym murem.
Przed kościołem na cokole ustawiono figurę Najświętszej Marii Panny.
W pobliżu znajduje się klasycystyczna plebania z początku XIX wieku.
Około 2km na zachód od centrum Kaławy, za zabudowaniami byłego PGR przebiegają fragmenty umocnień MRU zwane zębami smoka.
W podziemiach znajduje się rezerwat Nietoperek.
Kaława znajduje się na granicy utworzonego 30 września 1997 roku Zespołu Przyrodniczo-Krajobrazowego Uroczyska Międzyrzeckiego Rejonu Umocnionego.
Międzyrzecki Rejon Umocniony składa się z: obiektu bojowego Frontu Umocnionego Łuku Odry i Warty Panzerwerk /Pz.W./ 717: wpisanego do rejestru zabytków nieruchomych z dnia 08.08.2006, nr decyzji L-223/A.Lokalizacja Pniewo, gm. Kaława, powiat międzyrzecki, czas powstania 1938-1939, właściciel Urząd Miasta i Gminy Międzyrzecz.
Parafia p.w. św. Mikołaja w Kaławie
Parafia w diecezji zielonogórsko–gorzowskiej prowadzona przez Duszpasterzy Zgromadzenia Salezjańskiego. Proboszczem jest ksiądz Bogusław Dyś.
- Adres:
- Kaława 63
- 66–300 Międzyrzecz
- tel. 095 7411370
- e–mail: kalawa@salezjanie.pl
W opisie miejscowości wykorzystano teksty zaczerpnięto z opracowania Krzysztofa Jodłowskiego i Doroty Matyaszczyk z Wielkopolskiego Ośrodka Studiów i Ochrony Środowiska Kulturowego w Poznaniu.