OGŁOSZENIE

Niedzielny poranek w Bredzie uczestnicy uroczystości upamiętniających 73. rocznicę wyzwolenia miasta przez żołnierzy generała Maczka, podobnie jak ich bohaterscy poprzednicy rozpoczęli od wspólnej modlitwy i udziału w mszy świętej w kościele pod wezwaniem św. Laurentiusa w dzielnicy miasta Ginneken.

Uroczystą mszę świętą z udziałem weteranów, gości z Polski oraz setek mieszkańców Bredy celebrował ksiądz Sławomir Klim SChr., Honorowy Kapelan Federacji Organizacji Polskich Pancerniaków. Bezpośrednio po mszy dowódca Czarnej Dywizji, generał brygady Stanisław Czosnek uroczyście przekazał harcerzom z Bredy z okazji 5. rocznicy powstania drużyny okolicznościowe koszulki ufundowane przez wiceprezesa Federacji Organizacji Polskich Pancerniaków, Krzysztofa Grabca z Warszawy.

Po eucharystii uczestnicy zgromadzenia przemaszerowali za kompanią honorową z 10 Brygady Kawalerii Pancernej i orkiestrą wojskową z Żagania na pobliski cmentarz, gdzie znajdują się kwatery polskich żołnierzy poległych w walkach o miasto w październiku 1944 roku. W trakcie ceremonii zorganizowanej przez Eda Cubera, syna żołnierza generała Maczka, oddano honory wojskowe, złożono kwiaty pod pomnikiem głównym oraz tradycyjnie harcerze i dzieci z miejscowej szkoły złożyły kwiaty pod każdą z mogił żołnierskich.

Przemierzając polski szlak pamięci w Bredzie uczestnicy uroczystości rocznicowych udali się na Polski Cmentarz Wojskowy przy ulicy Ettensebaan, gdzie odbyła się główna ceremonia, kończąca tegoroczne obchody wyzwolenia miasta. Szczególnie gorąco powitano i oddano pokłon weteranom 1 Polskiej Dywizji Pancernej (1PDPanc) przybyłym z Polski, Anglii, Belgii i Holandii. Wśród nich znaleźli się major Marian Słowiński, kapitan Edmund Semrau, porucznik Alojzy Jedamski, kapitan Wacław Gutowski, major Janusz Gołuchowski, podporucznik Marian Szczerbiński, porucznik Jan Olejnik i Józef Prywata.

 – „Upamiętniamy wielu polskich żołnierzy, którzy za naszą wolność zapłacili wysoką cenę. Ponad stu sześćdziesięciu żołnierzy znalazło tu swoje ostatnie miejsce spoczynku. (…) Dobrze widzieć, że mieszkańcy Bredy, niektórzy o polskich korzeniach, wspólnie z potomkami żołnierzy i oczywiście z weteranami już od lat przypominają o znaczeniu Polaków dla Bredy. Cieszę się, że widząc, że Breda nie traci z oczu, ani z serca swojej przeszłości. Że nas ona łączy i jednoczy”. – powiedział do uczestników uroczystości Paul Depla, burmistrz Bredy.

Ambasador Rzeczypospolitej Polskiej w Królestwie Niderlandów, Marcin Czepelak podkreślał ważność symboliki dzisiejszego wydarzenia. – „Symbole mówią tylko do tych, którzy rozumieją ich tajemny język. Posłuchajmy zatem, co mówi pomnik, przed którym stoimy. Jest to krzyż, największy na tym cmentarzu. Krzyż symbolizuje sens ofiary najwyższej, ofiary samego siebie. I tacy są Ci, których ciała tutaj złożono. Ci, którzy oddali swoje życie w walce o wolność. (…) Jeśli popatrzymy na symbole, jeśli zrozumiemy ich język, to pokażą nam one związek między wolnością i poświęceniem, między wolnością a odwagą oraz między wolnością naszą i waszą”.

W trakcie uroczystości przygotowanych przez potomków żołnierzy generała Maczka, Stasa Samrowicza i Bolka Krzeszewskiego przeprowadzono apel poległych i oddano salwę honorową. Harcerze z Poznania, Edynburga i Bredy złożyli kwiaty na mogiłach poległych żołnierzy.

Tradycyjnie złożono wieńce i oddano hołd legendarnemu dowódcy 1PDPanc, generałowi Stanisławowi Maczkowi, który spoczywa na miejscowym cmentarzu wśród swoich żołnierzy od 23 grudnia 1994 roku.

Po części ceremonialnej, Medalem Wojska Polskiego za wybitne zasługi w upowszechnianiu wiedzy o polskim orężu i pamięci o polskich wyzwolicielach Holandii odznaczono księdza Sławomira Klima SChr., Bożenę Rijnbout – Sawicką, Wadecka Salewicza, Stasa Samrowicza i Bolka Krzeszewskiego. Wręczenia dokonał reprezentujący Ministra Obrony Narodowej, dyrektor Departamentu Kadr, Radosław Peterman, któremu towarzyszyli dowódca generalny Rodzajów Sił Zbrojnych, generał dywizji Jarosław Mika oraz dowódca 11. Lubuskiej Dywizji Kawalerii Pancernej, generał brygady Stanisław Czosnek.

Po uroczystościach na Polskim Cmentarzu Wojskowym miały miejsce spotkania polsko – polskie i polsko – holenderskie na temat wielu przyszłych projektów. Rozmawiano głównie na temat flagowego projektu władz Bredy i środowisk polonijnych. Jest nim Memoriał Generała Maczka, który będzie opowiadał historię legendarnego dowódcy i jego żołnierzy, wykorzystując najnowsze osiągnięcia narracyjne.
Otwarcie placówki, która będzie sąsiadowała z największą polską nekropolią wojskową w Brabancji, zaplanowane jest na 75. rocznicę wyzwolenia Bredy w październiku 2019 roku.


Tekst: por. Krzysztof Gonera, Waldemar Kotula
Zdjęcia: por. Krzysztof Gonera

REKLAMA