Bruksela rok temu, w listopadzie wyznaczyła czerwoną i żółtą strefę ochrony przed afrykańskim pomorem świń. Obejmuje już kilkadziesiąt gmin w trzech województwach: lubuskim, dolnośląskim i wielkopolskim. Aktualnie w strefach tych znalazła się także część gmin powiatu międzyrzeckiego.
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 6 maja 2015 r. w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń w obszarach tych obowiązują ograniczenia w możliwości przemieszczania świń, mięsa wieprzowego i innych produktów pozyskanych od świń oraz dzików i ich mięsa.
Zgodnie z informacją Powiatowego Lekarza Weterynarii w Międzyrzeczu okazuje się, że na terenie powiatu doszło do odstrzału dzika, u którego stwierdzono ASF. Zwierzą padło w okolicy miejscowości Pniewo. Jest to pierwszy przypadek ASF u dzika stwierdzony na terenie Gminy Międzyrzecz.
W związku ze stwierdzonym przypadkiem i realnym zagrożeniem wystąpienia kolejnych przypadków ASF u dzików oraz ognisk ASF u świń Powiatowy Lekarz Weterynarii zarządził:
- Śledzenie wydania rozporządzenia Wojewody Lubuskiego o wyznaczeniu strefy skażonej wraz z nakazami i zakazami oraz rygorystyczne zastosowanie się do w/w rozporządzenia.
2. Rygorystyczne przestrzeganie bioasekuracji przy utrzymywaniu świń we wszystkich gospodarstwach w powiecie międzyrzeckim.
3. Rygorystyczne przestrzeganie bioasekuracji podczas polowań.
4. Upewnianie się w PIW, u urzędowych lekarzy weterynarii odnośnie dopuszczalności uboju świń na potrzeby własne lub przemieszczeń świń.
5. Unikanie poruszania się w miejscach bytowania dzików.
6. Natychmiastowo zgłaszać do Powiatowego Inspektoratu Weterynarii faktu znalezienia padłego lub chorego dzika oraz każdego upadku świń w wyznaczonych strefach (żółta, niebieska, czerwona, skażona) oraz wszelkie zachorowania świń nasuwające podejrzenie ASF, w tym ronieniu u loch, brak poprawy po zastosowanym leczeniu.
7. Zapewnić (całodobowo) możliwości natychmiastowego uśmiercania znalezionego chorego dzika na terenach obwodów łowieckich, drogach, polach, posesjach prywatnych oraz na terenach zabudowanych, znalezionych w zbiornikach wodnych i innych miejscach.
8. Zabierać padłe dziki przez upoważnione podmioty natychmiast po pobraniu prób przez Inspekcję Weterynaryjną.
9. Dopilnować, by tusza padłego dzika nie została zabrana przez osoby postronne lub zwierzęta – do czasu zabrania padłego dzika przez uprawnioną firmę. Dotyczy: zarządzający tym terenem, właściciel, a w razie takiej potrzeby Policja lub inne jednostki.
10. Przestrzegać bioasekuracji podczas przewozu świń, tusz dzików oraz przez podmioty związane z branżą trzody chlewnej i dziczyzny.
Ze strony Powiatowego Lekarza Weterynarii padła także sugestia dotycząca hodowców trzody chlewnej. Jeśli gospodarstwo utrzymujące świnie nie jest w stanie spełnić przepisów prawnych dotyczących bioasekuracji – ze względów ekonomicznych lub strukturalnych, technicznych, organizacyjnych – powinno pilnie rozważyć celowość dalszego utrzymywania świń. Gospodarstwo, które dobrowolnie zaprzestanie utrzymywania świń może ubiegać się o rekompensatę z budżetu państwa z tego tytułu, a środki zostaną wypłacone za pośrednictwem ARiMR. Wspomniana rekompensata przysługuje tylko w przypadku dobrowolnego zaprzestania utrzymywania świń.
Powstała w naszym regionie sytuacja rodzi od dłuższego czasu wiele problemów, a głównym problemem hodowców świń ze strefy czerwonej w woj. lubuskim jest utrudniona lub wręcz niemożliwa sprzedaż tuczników. Dodatkowo dochodzą jeszcze szkody wyrządzane przez zwierzynę łowną w uprawach, przy jednoczesnym zakazie polowania w tej strefie.
Hodowcom warto przypomnieć, że poszczególne rodzaje stref nie ustala się lokalnie w gminach i powiatach. Na podstawie analiz poszczególne stopnie zagrożeń, a co za tym idzie zasięg stref ustalany jest centralnie dla obszaru kraju.
W związku z występowaniem ASF w Polsce na terytorium kraju zostały wyznaczone obszary objęte różnymi restrykcjami:
- obszar zagrożenia (kolor niebieski na mapie),
- obszar objęty ograniczeniami (kolor czerwony na mapie),
- obszar ochronny (kolor żółty na mapie),
- obszar wyłączony (kolor szary)
Pamiętajmy, że na obszarze skażonym może obowiązywać szereg zakazów w zależności od strefy:
- Przywożenia do gospodarstwa lub wywożenia z gospodarstwa świń bez zgody Powiatowego Lekarza Weterynarii;
- Wyprowadzania świń z pomieszczeń, w których są przetrzymywane;
- Wnoszenia i wwożenia na teren gospodarstw utrzymujących świnie tusz dzików, mięsa i produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego i produktów pochodnych pochodzących od dzików oraz produktów, pasz, substancji, sprzętu, materiałów, narzędzi i innych przedmiotów, które mogły zostać skażone wirusem choroby;
- Wynoszenia i wywożenia świń i materiału biologicznego świń poza ten obszar;
- Prowadzenia: targów, wystaw, pokazów, konkursów z udziałem świń, odłowu zwierząt łownych oraz skupu, obrotu i pośrednictwa w tym obrocie świniami;
- Wstępu do lasu;
- Czasowo organizowania polowań.
- Na obszarze skażonym nakazuje się:
posiadaczom świń sporządzenie oraz uaktualnianie spisu wszystkich świń, z podziałem na kategorie produkcyjne;
przetrzymywanie świń w miejscu wykluczającym ich kontakt z dzikami żyjącymi na wolności;
skarmianie świń paszą zabezpieczoną przed dostępem zwierząt wolno żyjących;
używanie w gospodarstwach, w których utrzymywane są świnie, środków biobójczych dopuszczonych do obrotu i wykazujących działanie przeciwwirusowe do dezynfekcji przy wejściach i wyjściach z gospodarstwa, a także przy wejściu i wyjściu do pomieszczeń, w których przetrzymywane są świnie; - Zgłaszanie przez osoby utrzymujące świnie Powiatowemu Lekarzowi Weterynarii każdego upadku świń;
- Stosowanie przez osoby mające kontakt z dzikami środków higieny niezbędnych do ograniczenia ryzyka szerzenia się choroby, w tym odkażanie rąk i obuwia;
- Zniszczenie pod urzędowym nadzorem zwłok dzików oraz mięsa, produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego i produktów pochodnych pochodzących od dzików, u których wyniki badań próbek pobranych dały wynik pozytywny;
- Dzierżawcom i zarządcom obwodów łowieckich zgłaszanie padłych dzików Powiatowemu Lekarzowi Weterynarii;
- Wykorzystanie tusz oraz skór i narogów odstrzelonych dzików dostarczonych przez myśliwych do miejsc nadzorowanych przez organ Inspekcji Weterynaryjnej, po uzyskaniu negatywnego wyniku badania laboratoryjnego w kierunku afrykańskiego pomoru świń, na potrzeby własne myśliwych;
- Przeszukiwanie obszaru w celu znalezienia padłych dzików w terminach ustalonych przez właściwych powiatowych lekarzy weterynarii;
- Odstrzał sanitarny dzików na określonym obszarze i w terminach ustalonych przez właściwych powiatowych lekarzy weterynarii;
- Niezwłoczne dostarczanie przez myśliwych każdego odstrzelonego dzika wraz z patrochami i narogami do miejsca nadzorowanego przez organ Inspekcji Weterynaryjnej, w którym mogą być przechowywane tusze dzików w skórach, wskazanego przez Powiatowego Lekarza Weterynarii;
- Przechowywanie w miejscach nadzorowanych przez organ Inspekcji Weterynaryjnej, o których mowa w pkt 12, tusz dzików w sposób zapobiegający bezpośredniemu kontaktowi nieprzebadanych tusz dzików z produktami, surowcami i innymi przedmiotami, które mogą spowodować szerzenie się afrykańskiego pomoru świń.
Mapa ognisk i przypadków ASF w Polsce oraz aktualny zasięg obszarów objętych restrykcjami – KLIK
Co robić, jeśli znajdziesz padłego dzika? Radzi Główny Inspektorat Weterynarii
- Jeżeli to możliwe, należy oznakować miejsce znalezienia zwłok dzika w celu ułatwienia ich odnalezienia przez właściwe służby.
- powstrzymać się od dotykania zwłok dzika i pozostawić je w miejscu znalezienia.
- Nie należy zbliżać się do miejsca znalezienia zwłok.
- Należy zgłosić fakt znalezienia padłego dzika do właściwego miejscowo powiatowego lekarza weterynarii lub najbliższej lecznicy weterynaryjnej, straży miejskiej, miejscowego koła łowieckiego lub powiadomić o tym fakcie starostę, burmistrza, wójta gminy.
- W trakcie zgłoszenia należy podać miejsce znalezienia zwłok (np. charakterystyczne punkty orientacyjne lub współrzędne GPS), dane osoby zgłaszającej (w tym numer telefonu kontaktowego), liczbę znalezionych zwłok dzików w danym miejscu, ewentualnie stan zwłok padłych dzików (stan ewentualnego rozkładu, wyłącznie kości).
Należy pamiętać, że osoba, która miała kontakt z dzikami na obszarach występowania ASF:
- po powrocie do domu musi zastosować środki higieny ograniczające ryzyko szerzenia się ASF,
- w tym odkazić ręce, starannie wyczyścić i zdezynfekować obuwie, a odzież przeznaczyć do prania;
- znalazła padłego dzika (i potencjalnie mogła mieć kontakt z wirusem ASF) przez 72 godziny po tym fakcie nie powinna wchodzić do miejsc, w których utrzymywane są świnie i nie powinna wykonywać czynności związanych z obsługą świń.
