W marcu bieżącego roku napisałem o tym projekcie następująco: „Od początku pielęgnujemy naszą dumną historię. Jeden z koncertów, o ile projekt przejdzie pozytywnie przez komisję kwalifikującą, chcemy poświęcić 160 rocznicy Powstania Styczniowego, a motywem będzie nowela Elizy Orzeszkowej, uczestniczki tego powstania, „Gloria victis” oraz wiersze Adama Asnyka, także powstańca z roku 1863. Z tego okresu pochodzą przepiękne pieśni. Znów popłynie muzyka polska.” Projekt wdrożyliśmy dzięki wsparciu Fundacji PZU w Warszawie.
„Jeśli zapomnę o nich,
Ty, Boże na niebie, zapomnij o mnie”
Adam Mickiewicz
Motto do tekstu zaczerpnąłem z „Dziadów” Adama Mickiewicza, choć silniej kojarzę ów tekst z dramatem katyńskim i Krzyżem, jaki stanął w latach osiemdziesiątych na Powązkach w Warszawie. To ciągnąca się od wieków dramatyczna karta dziejów polsko-rosyjskich. Jakoż, że moja rodzina wywodzi się z tamtych terenów, to większość powstań znam z opowiadań najbliższych, bo przez wiele powojennych lat przekazywano tę wiedzę jedynie w domach.
Podręczniki z lat 1944 -1989 nie pisały, że to wojna Polaków z Rosjanami, a wojna z caratem. W domach tymczasem niezwykle silnie akcentowano historię powstań, a przegraną przekuwano na wartości, które były cenniejsze niż życie. Matki wysyłając swoje pociechy na krwawy bój o wolną Polskę, ucałowawszy dziecko w czoło, jedynie w głębokiej modlitwie prosiły Boga o powrót dziecka, czy męża do domu.
Ta głęboka wiara pozwalała polskim kobietom przeżyć to, co najgorsze. Wolność Ojczyzny była wielkim marzeniem wszystkich pokoleń żyjących w XIX wieku. My tę wolność dziś mamy, a ja czasami staram się podziękować tym, dzięki którym wolny kraj ciągle trwał w naszych sercach i umysłach.
Stowarzyszenie „Sauerianum” od początku kładzie silny nacisk na rodzimą historię, na naszą polską tradycję. Jesteśmy pokoleniem dzieci powstańców warszawskich, żołnierzy Armii Krajowej i Armii Andersa i uczestników wielu chwalebnych wydarzeń z historii XX wieku.
Stowarzyszenie „Sauerianum” tylko na przestrzeni ostatnich dziesięciu lat, dzięki wsparciu Fundacji PZU w Warszawie, było autorem takich projektów, jak:
-
- „Brat naszego Boga” – o Albercie Chmielowskim
- „Reszkowie – mistrzowie polskiego bel canta” – o rodzeństwie Reszków
- „Z Paderewskim ku Niepodległej”
- „Moniuszko – ku pokrzepieniu serc” – włącznie z wystawą fotograficzną.
- „Cyprian Kamil Norwid – gorzki to chleb jest polskość”
To cudowne, że Fundacja PZU tak silnie wspiera projekty mające charakter historyczny. Nie inaczej jest w roku bieżącym. I znów wraca tematyka Powstania Styczniowego, co do którego, z racji uczestnictwa moich prapradziadków, mam wielki dług. Nikogo nie dziwi fakt, iż na ścianie mojego pokoju wisi obraz Gierymskiego.
Projekt napisany do fundacji nosi tytuł „Gloria Victis” – w 160 rocznicę Powstania Styczniowego. I znów wsparła nas w tym projekcie Fundacja PZU. Wsparcie to oznacza, że zagramy we wszystkich miejscowościach w pełnym składzie, a słuchacze dostaną do ręki folder o zrywie z roku 1863.
Opracował: Wiesław Pietruszak
Czytaj także:
VII Spotkania Kameralne w Międzyrzeczu – ZAPOWIEDŻ
