Już w listopadzie do kraju zostaną sprowadzone szczątki trzech pierwszych prezydentów, którzy obecnie spoczywają na Cmentarzu Lotników Polskich w Newark w Wielkiej Brytanii.
Foto: PAP/M. Kmieciński
12 listopada, w ramach uroczystości wieńczących obchody setnej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości, do kraju powrócą prochy trzech prezydentów RP na uchodźstwie: Władysława Raczkiewicza, Augusta Zaleskiego i Stanisława Ostrowskiego. Wraz z Ryszardem Kaczorowskim spoczną oni w specjalnym Mauzoleum w murach Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie. Patronat nad tą inicjatywą objęli prezydent Andrzej Duda oraz premier Mateusz Morawiecki.
Miejsce konferencji prasowej inaugurującej cykl wydarzeń nie było przypadkowe – to właśnie Zamek Królewski w II Rzeczypospolitej stanowił oficjalną siedzibę prezydentów – Wojciechowskiego i Mościckiego. Po agresji Niemiec i Związku Radzieckiego na Polskę w 1939 roku ich misję kontynuowali, najpierw we Francji, a następnie Wielkiej Brytanii, kolejno: Władysław Raczkiewicz, August Zaleski, Stanisław Ostrowski, Edward Raczyński, Kazimierz Sabbat i Ryszard Kaczorowski. Ten ostatni w grudniu 1990 roku właśnie na Zamku Królewskim przekazał insygnia władzy Lechowi Wałęsie, pierwszemu demokratycznie wybranemu prezydentowi III RP, symbolicznie zamykając trwający pół wieku okres pozostawania legalnych władz polskich na emigracji.
– „Nasza wspólna inicjatywa pokazuje, komu rację przyznała historia. To rządy na uchodźstwie były jedynymi posiadającymi mandat społeczny i legitymację konstytucyjną, aby reprezentować ciągłość władzy, zarówno podczas lat okupacji, jak i przez dekady istnienia niesuwerennego ustroju narzuconego przez wojska sowieckie” – tłumaczył Jan Dziedziczak, pełnomocnik rządu ds. Polonii i Polaków za granicą w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.
Prezydenci RP na uchodźstwie reprezentowali rożne środowiska polityczne – wszystkich łączył jednak olbrzymi patriotyzm, a swą działalnością dawali Polakom nadzieję, że ich ojczyzna w końcu odzyska wolność.
– „Od września 1939 do grudnia 1990 roku kolejni prezydenci nieustannie lobbowali w sprawie polskiej na arenie międzynarodowej, głośno protestując przeciwko zbrodniom popełnianym przez obu okupantów. To bezpośrednio im podlegało Polskie Państwo Podziemne, a następnie wszystkie rządy, które z powodu opanowania naszego kraju przez wojska sowieckie nie mogły powrócić do Polski przez niemal pięć dziesięcioleci” – przypomniał Karol Polejowski, zastępca prezesa Instytutu Pamięci Narodowej.
Już w listopadzie do kraju zostaną sprowadzone szczątki trzech pierwszych prezydentów, którzy obecnie spoczywają na Cmentarzu Lotników Polskich w Newark w Wielkiej Brytanii. W Mauzoleum Prezydentów RP na Uchodźstwie zostanie również pochowany Ryszard Kaczorowski z małżonką, którzy dziś spoczywają w Panteonie Wielkich Polaków w Świątyni Opatrzności Bożej. Szczątki Kazimierza Sabbata i Edwarda Raczyńskiego, zgodnie z wolą ich rodzin, pozostaną kolejno w Anglii i Rogalinie (województwo wielkopolskie), ale w Mauzoleum poświęcone im będą symboliczne groby.
– „Polaków łączy duma z historii naszego kraju, tym bardziej historia prezydentów RP na uchodźstwie zasługuje dzisiaj na przypomnienie. Z tego powodu zainicjowaliśmy kampanię edukacyjną pod hasłem >>Misja: Wolna Polska<<, której celem jest podniesienie poziomu wiedzy Polaków na temat dziejów utrzymywania ciągłości polskiej państwowości i tożsamości narodowej” – powiedział Mikołaj Falkowski, prezes zarządu Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie”.
W ramach kampanii powstała strona internetowa www.misjawolnapolska.pl, na której można zapoznać się z historią prezydentów RP na uchodźstwie, poznać fakty z ich życia i czasów urzędowania. Na stronie znajdują się materiały edukacyjne w formie tekstów, zdjęć i infografik. Jednym z elementów kampanii jest ogólnopolski konkurs edukacyjny dla szkół, a także działania w prasie, internecie, mediach społecznościowych, radiu oraz pociągach PKP. Uroczystą inaugurację projektu sprowadzenia z Anglii do Polski szczątków prezydentów RP na uchodźstwie stanowić będzie koncert orkiestry Młodzi – Polscy pod batutą Huberta Kowalskiego, który odbędzie się dziś wieczorem w Filharmonii Narodowej w Warszawie.
– „Jest jeszcze jeden istotny aspekt tej wspaniałej inicjatywy – chęć podziękowania naszym rodakom żyjącym w Wielkiej Brytanii za wspieranie legalnych władz Polski na uchodźstwie, podtrzymywanie pamięci o nich i opiekę nad grobami prezydentów. To dzięki zaangażowaniu Polonii i jej głębokiemu patriotyzmowi możemy obecnie uhonorować wszystkie głowy naszego kraju na uchodźstwie już w wolnej, demokratycznej ojczyźnie” – podkreślał Jan Dziedziczak.
Inicjatywa jest realizowana przez Fundację „Pomoc Polakom na Wschodzie” we współpracy z Kancelarią Prezesa Rady Ministrów, Instytutem Pamięci Narodowej, Centrum Opatrzności Bożej, Ministerstwem Obrony Narodowej, Ministerstwem Spraw Zagranicznych oraz Biurem Programu „Niepodległa”. Projekt został objęty Patronatem Narodowym Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej Andrzeja Dudy w Stulecie Odzyskania Niepodległości.
Źródło informacji: PAP MediaRoom
