Z powodu pandemii w jednostkach administracji publicznej zablokowano niektóre wydatki na premie, bonusy świąteczne czy nagrody roczne, nie dotyczy to jednak wypłaty trzynastych pensji. Tym przywilejem cieszyć się mogą pracownicy tzw. budżetówki, służby mundurowe i nauczyciele.
Wypłaty trzynastych pensji dokonane zostaną najpóźniej do końca marca. Kto ma prawo do trzynastej pensji i na jakich zasadach? Ile wynosi trzynasta dodatkowa pensja? Jak się oblicza „trzynastkę”? Na jakich zasadach otrzymują trzynastą pensję nauczyciele? Kto trzynastki nie dostanie?
Jak wyjaśnia Ministerstwo Finansów blokada wydatków dotyczyła tylko tych dodatkowych wypłat, które miały być finansowane z zeszłorocznego budżetu. Trzynastki finansowane są już z budżetu na ten rok, więc zgodnie z prawem wypłacone zostaną do końca marca.
W projekcie ustawy budżetowej na 2021 r. na dodatkowe wynagrodzenie roczne Rząd zaplanował kwota około 3,1 mld zł., a trzynastki trafią do rąk uprawnionych do końca marca.
Wydatki na trzynastki w tym roku są jeszcze większe niż w zeszłym, z powodu ubiegłorocznych podwyżek płac w sferze budżetowej. Trzynasta pensja wypłacana jest bowiem w wysokości 8,5 proc. rocznego wynagrodzenia w roku poprzednim i zazwyczaj wynosi tyle, ile równowartość jednej miesięcznej pensji.
KTO MA PRAWO DO TRZYNASTEJ PENSJI I NA JAKICH ZASADACH?
Tę ekstra pensję odbiorą do końca pierwszego kwartału blisko dwa miliony nauczycieli, pracowników budżetówki, urzędników i samorządowców.
Z szacunków Ministerstwa Finansów wynika, że około 5,5 mld zł będą musiały na wypłatę trzynastek dla pracowników przeznaczyć samorządy.
Dostają je bowiem nie tylko szeregowi pracownicy, ale również wójtowie, burmistrzowie, prezydenci miast i marszałkowie.
Grupy zawodowe mające prawo do trzynastej pensji to:
- pracownicy tzw. budżetówki (np. pracownicy administracji państwowej i samorządowej, urzędnicy, pracownicy ZUS, nauczyciele);
- służby mundurowe
KIEDY PRACOWNIK MA PRAWO DO TRZYNASTKI?
Pracownik nabywa prawo do pełnego dodatkowego trzynastego wynagrodzenia po przepracowaniu u danego pracodawcy całego roku kalendarzowego. Pracownik, który przepracował co najmniej 6 miesięcy nabywa prawo do „trzynastki” w wysokości proporcjonalnej do okresu przepracowanego.
Pracownik nie uzyska prawa do „trzynastki”, jeśli nie przepracował co najmniej 6 miesięcy
Do okresu zatrudnienia dającego pracownikowi prawo do trzynastki nie wlicza się:
– nieobecności z powodu choroby
– urlopu macierzyńskiego
– opieki nad dzieckiem
– urlopu bezpłatnego
– służby wojskowej
KIEDY PRACOWNIK NIE MA PRAWA DO TRZYNASTKI?
– w razie nieusprawiedliwionej nieobecności trwającej dłużej niż dwa dni
– w przypadku przebywania w pracy w stanie nietrzeźwości
– gdy dostanie karę dyscyplinarną wydalenia z pracy (lub ze służby)
– gdy pracodawca rozwiąże z nim umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika
JAK OBLICZA SIĘ TRZYNASTĄ PENSJĘ?
Żeby dostać takie dodatkowe wynagrodzenie osoba uprawniona nie musi w żaden sposób dodatkowo angażować się w pracę; wystarczy, m.in., że nie będzie chorować i przepracuje pół roku lub rok. Trzynastka nie przysługuje bowiem pracownikom o stażu krótszym niż pół roku i osobom, które więcej niż dwa dni w ciągu roku bez usprawiedliwienia nie stawiły się w pracy.
Trzynasta pensja to 8,5 procent sumy wynagrodzenia za pracę otrzymanego przez uprawnionego pracownika w ciągu całego roku kalendarzowego, za który przysługuje to wynagrodzenie (w 2021 roku to procent od sumy wynagrodzenia za rok 2020)
Do tej sumy wlicza się także:
- inne świadczenia ze stosunku pracy przyjmowane do obliczenia ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy;
- wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy
Nie wlicza się natomiast wynagrodzenia za czas nieobecności z powodu choroby, czyli tzw. „chorobowego”.
KIEDY WYPŁACA SIĘ TRZYNASTĄ PENSJĘ?
Trzynastka jest wypłacana raz w roku – zazwyczaj w styczniu, lutym lub marcu za poprzedni rok. Trzynaste pensje do końca stycznia dostali już na przykład wszyscy pracownicy ZUS. Policjanci mają je dostać w połowie lutego.
TRZYNASTKA NAUCZYCIELI
Nieco inne zasady mogą być stosowane do wypłacania trzynastej pensji nauczycielom. Na przykład nowo zatrudnieni w roku szkolnym nauczyciele nie są w stanie spełnić wymogu zatrudnienia przez minimum 6 miesięcy, ustawodawca przewidział więc specjalny przywilej dla tej grupy zatrudnionych – zwolnienie z tej zasady.
Nauczycielowi, który pracuje jednocześnie w kilku szkołach i w każdej z nich przepracował wymagany okres 6 miesięcy, przysługuje proporcjonalne dodatkowe wynagrodzenie roczne w każdym miejscu pracy.
