Polska jest czwartym co do wielkości producentem betonu towarowego w Europie. Produkujemy go rocznie ponad 26 mln. m3 – tyle, ile wystarczyłoby, żeby wypełnić 10 piramid Cheopsa. Liczby pokazują skalę: 592 producentów betonu w Polsce, 1075 wytwórni i ok. 3150 specjalistycznych pojazdów, tzw. betonomieszarek. Skala z kolei odzwierciedla wpływ branży na otoczenie. W tym roku budownictwo mierzy się z nową rzeczywistością – w produkcji, zatrudnieniu i transporcie.
Beton jest najczęściej stosowanym tworzywem z tych, które produkuje człowiek. Jego wpływ na rozwój społeczeństwa jest kolosalny. Nie mniejszy jest związek samej jego produkcji z gospodarką, zatrudnieniem i przepływem pieniądza. Po pierwsze, standardy infrastruktury i budownictwa mieszkaniowego w kraju przekładają się na standardy życia, a co za tym idzie – w dużym uproszczeniu, na atrakcyjność kraju czy danego województwa. W konsekwencji – na rozwój biznesu i dalszy przepływ pieniądza, tym razem także w przestrzeni mikro. W 2019 roku oddano do użytkowania prawie 119 tys. mieszkań [GUS, styczeń-lipiec 2020]. Udział budownictwa w PKB rośnie: od 7 proc. w 2018 roku [Inzynierbudownictwa.pl, 12 kwietnia 2020], do 10 proc. obecnie.
WIDEO – Bezpieczni na budowie. Odpowiedzialni w transporcie. Branża budowlana w nowej rzeczywistości.
2 września 2020 r., godzina 12:00 – Centrum Olimpijskie PKOL
Nowe realia, w jakich znalazła się gospodarka, wpływają krótko- i długoterminowo na wszystkie niemal branże, w tym na budownictwo. W działaniach Stowarzyszenia Producentów Betonu Towarowego w Polsce mocno zaznacza się wiele aspektów: m.in. standardy, bezpieczeństwo, jakość i ekologia. Tegoroczne spotkanie pokazuje perspektywy oraz spojrzenie na dokonania i rozwiązania w branży – w nowej rzeczywistości. Szczególny akcent postawimy na transport – Dobry Transport.
7:00 – wstęp [DANIEL GRZEGORSKI – Prezes Zarządu SPBT]
9:00 – o Stowarzyszeniu [DANIEL GRZEGORSKI]
13:00 – Beton w liczbach [DANIEL GRZEGORSKI]
13:50 – Perspektywy makroekonomiczne – Polska i największe gospodarki europejskie [MICHAŁ GRYS – V-ce Prezes Zarządu SPBT]
16:20 – Udział budownictwa w gospodarce Polski, PKB, inwestycje [MICHAŁ GRYS]
17:20 – prognozy krajowej produkcji budowlano-montażowej, szacunki produkcji w sektorze betonu towarowego [MICHAŁ GRYS]
19:00 – dynamika produkcji w poszczególnych segmentach budownictwa (budownictwo kubaturowe, infrastrukturalne); prognozy [MICHAŁ GRYS]
28:30 – szanse i zagrożenia dla branży [MICHAŁ GRYS]
32:30 – Świadomy rozwój, odpowiedzialne podejście do produkcji, gospodarka w obiegu zamkniętym, [Prof. JAN DEJA – Stowarzyszenie Producentów Cementu, Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie]
36:00 – emisja CO2 i wykorzystanie energii w produkcji materiałów budowlanych [Prof. JAN DEJA]
49:30 – Redukcja CO2 w działalności branży – zrównoważony rozwój; fakty na temat betonu jako tworzywa [ŁUKASZ ŻYŁA – V-ce Prezes Zarządu SPBT]
51:50 – redukcja CO2 w m3 betonu o 60 proc. – sukces branży [ŁUKASZ ŻYŁA]
56:30 – transport betonu towarowego w Polsce, efektywność i wydajność transportu, zmniejszenie limitu DMC dla 4-osiowych betonomieszarek jako sukces branży [ŁUKASZ ŻYŁA]
1:02:00 – Bezpieczeństwo pracy na linii budowa-dostawa betonu [MICHAŁ WASILEWSKI – Porozumienie Dla Bezpieczeństwa w Budownictwie]
1:06:00 – Kampania Dobry Transport [MICHAŁ WASILEWSKI]
1:09:00 – Bezpieczeństwo w ramach COVID-19 [MICHAŁ WASILEWSKI]
1:10:25 – Podsumowanie [DANIEL GRZEGORSKI]
1:12:12 – Sesja pytań o odpowiedzi
1:12:12 – Pytania z sali
- Ile procent wzrosły koszty produkcji betonu towarowego? [MICHAŁ GRYS]
- Jak zmieniła się cena i jak wpłynęło to na rentowność? [MICHAŁ GRYS, DANIEL GRZEGORSKI]
- Jakimi metodami zmniejszono emisję CO2 w produkcji betonu? Jak się to udało? [ŁUKASZ ŻYŁA]
- Jak wyglądają obecnie opłaty za emisję CO2? [JAN DEJA]
- Ile firm otrzymało certyfikaty w kampanii Dobry Transport? [MICHAŁ WASILEWSKI, DANIEL GRZEGORSKI]
1:28:00 – Pytania Internautów - W jaki sposób Państwa branża jest przygotowana na nowe regulacje rządowe w zakresie tzw. podatku od betonu? [ŁUKASZ ŻYŁA, DANIEL GRZEGORSKI]
- Czy budowa tylu wieżowców w Warszawie wpłynęła na to, ile wytwarza się betonu w Polsce i jakie są tu perspektywy? [MICHAŁ GRYS]
- Czy wiadomo już jak kryzys związany z COVID wpłynął na branżę i gospodarkę? [MICHAŁ GRYS]
* * *
Ponad milion zatrudnionych
Po drugie: zatrudnienie. Znawcy sektora podkreślają, że pracownicy „budowlanki” to nie tylko osoby, które fizycznie uczestniczą w budowie, ale także dostawcy, handlowcy, pracownicy biurowi i kierowcy. W branży pracuje prawie 6 proc. (1,2 mln) zatrudnionych w całej gospodarce narodowej [Inzynierbudownictwa.pl, 12 kwietnia 2020]. Liczby pokazują skalę i wagę branży w kontekście gospodarki. Twórcy branży są świadomi silnego wpływu, jaki mają na otoczenie gospodarcze, ale także tego, przed jakim wpływem produkcji i transportu należy to otoczenie chronić. Otoczenie, a konkretnie – środowisko.
Wpływ na środowisko – branża z sukcesami
Priorytetem branży – oprócz efektywności i wdrażania nowoczesnych rozwiązań technologicznych od lat jest właśnie ograniczenie negatywnego wpływu na ekosystem.
– „Kwestia redukcji CO2 jest kluczowa z punktu widzenia uczestników naszego sektora. W ciągu minionych 20 lat zawartość CO2 w m3 betonu została zredukowana o ok. 60 proc. To rezultat wspólnej pracy wielu przedsiębiorstw i organizacji. W tym naszego stowarzyszenia” – powiedział Łukasz Żyła, V-ce Prezes Zarządu Stowarzyszenia Producentów Betonu Towarowego w Polsce. – „SPBT przeprowadziło także aktywne działania na rzecz poprawy efektywności transportu betonu. To kluczowa kwestia. Rezultatem jest zwiększenie limitu Dopuszczalnej Masy Całkowitej dla 4-osiowych betonomieszarek z 32 t do 34 t, z zachowaniem maksymalnego nacisku 9,5 t/oś. To duży sukces branży” – dodał Łukasz Żyła.
Nowe uwarunkowania, jakie zostały prowadzone w 2019 roku, spowodowały, że zmniejszono liczbę ciężkich betonomieszarek na drogach, co wpływa bezpośrednio na bezpieczeństwo ruchu. Ograniczono emisję CO2 i NOx o ok. 12 proc. Możliwa stała się oszczędność 12 mln dm3 paliwa/rok. Optymalizacja wykorzystania samochodów oznacza także podniesienie standardów pracy kierowców. Kryterium, jakie od lat wybrzmiewa najmocniej w komunikatach branży to bezpieczeństwo – w całym łańcuchu dostaw, w tym bardzo mocno w transporcie. Zwieńczeniem działań i dyskusji na ten temat było uruchomienie przez SPBT Kampanii „Dobry Transport”.
„Dobry Transport” to bezpieczny transport
Kampania „Dobry Transport” skierowana jest do wszystkich producentów betonu oraz firm świadczących usługi w zakresie transportu i podawania mieszanek betonowych, które realizują te czynności z poszanowaniem dla zasad bezpieczeństwa. Certyfikacja BHP środków transportu betonu jest wspólną inicjatywą SPBT i Porozumienia dla Bezpieczeństwa w Budownictwie. Porozumienie jest organizacją, która zrzesza przedstawicieli 90 proc. polskiego rynku generalnego wykonawstwa (Budimex, ERBUD, Hochtief, Warbud, Unibep, Porr, Mostostal Warszawa, Mota-Engil, Karmar, Strabag, Skanska, Polimex Mostostal).
– „Zaangażowanie wielu podmiotów w implementację na rynku polskim procesu certyfikacji świadczy o ogromnej świadomości przedsiębiorstw w kontekście wagi bezpieczeństwa transportu w naszej branży” – powiedział Michał Wasilewski z Porozumienia dla Bezpieczeństwa w Budownictwie. – „Posiadanie certyfikatu oznacza uzyskanie wymiernych korzyści w obszarze konkurencyjności na rynku, jak np. możliwość wjazdu na budowy realizowane przez członków Porozumienia bez każdorazowej prekwalifikacji. Podobnie ma się sytuacja w kontekście wjazdu na teren wytwórni betonu. To jednak jest mniej istotne niż wspólny cel, jaki stanowi zapewnienie bezpieczeństwa pracownikom i promocja dobrych praktyk” – dodaje.
Wspólnie i odpowiedzialnie
Jeśli chodzi o dobre praktyki, przedstawiciele branży podkreślają, że istotną kwestią jest edukowanie uczestników rynku w zakresie możliwości takiego wykorzystania betonu, by maksymalnie proekologicznie planować przestrzeń publiczną. Jak wskazują, beton, jako tworzywo, daje szerokie możliwości w dziedzinie samego odpowiedzialnego wykorzystania oraz recyklingu. Tymczasem sektor kojarzony jest jako inicjator tzw. „zabetonowania miast”. Członkowie stowarzyszenia wskazują, że rozwiązanie leży w edukacji tych grup, które beton wykorzystują i planują jego wykorzystanie, czyli architektów, deweloperów i wykonawców.
– „Nadużywane ostatnio a krzywdzące naszą branżę pojęcie „betonozy” czy też zabetonowywania miast nie należą do „celów” branży. My staramy się dostarczyć na budowę materiał o jak najlepiej dobranych do konstrukcji parametrach. Natomiast to jaki on przyjmie kształt zależy od architektów, projektantów, a przede wszystkim, urbanistów. To tak jak z pisaniem: tych samych słów można użyć żeby napisać wiersz, albo, żeby napisać donos … wszystko zależy od intencji piszącego” – powiedział Daniel Grzegorski, Prezes Stowarzyszenia Producentów Betonu Towarowego w Polsce. – „Podobnie w procesie budowlanym. Wiele zależy od zaangażowania wszystkich jego uczestników. Od inwestora który wybierze pro ekologiczne rozwiązania nie myśląc tylko o oszczędnościach, od urbanisty, który wyłamie się za schematów i pomyśli perspektywicznie i proekologicznie, od projektanta który dzięki edukacji i byciu na bieżąco z nowościami oferowanymi przez dostawców materiałów budowlanych, będzie chciał z nich skorzystać. Dlatego tak ważna jest edukacja” – dodał.
Nowe oblicze słowa „bezpieczny”
Wracając do kwestii bezpieczeństwa – początek roku pokazał, że koncentracja na tym aspekcie w branży budowlanej jest nie tylko „dobrą praktyką”, ale must-have, bez którego nie będzie można – w ogóle – mówić o żadnych transakcjach, czy rozwoju. Epidemia koronawirusa znokautowała wszystkie niemal branże, na kilka tygodni lub miesięcy hamując standardowe działania w zakresie sprzedaży, realizacji kontraktów, czy transportu. Inne niż odnoszące się do ochrony przed COVID-19 rozumienie słowa „bezpieczeństwo” przestało na chwilę istnieć. Dziś sektor jest na etapie, w którym bezpieczeństwo związane z koronawirusem wchłonęło się w standardowe postrzeganie zasad BHP i wszystko wskazuje na to, że tak zostanie. Jak branża zniosła lockdown i okres, który nastąpił po nim?
Wnioski jeszcze przed nami
Można usłyszeć opinie, że branża budowlana nie odczuła – na dzień dzisiejszy – wyraźnych skutków epidemii. Liczba wybudowanych mieszkań wydaje się potwierdzać teorię, że sektor ma się świetnie. Specjaliści branży podkreślają jednak, że ze względu na dłuższy niż w innych branżach proces realizacji projektów, skutki mogą być odczuwalne w dłuższym okresie. – „Na tym etapie możemy stwierdzić, że branża dzielnie „zniosła” skutki epidemii. Szczególnie istotne okazało się poważne, odpowiedzialne podejście do tematu – od głównych „graczy” sektora, po małe firmy, a w końcu – samych pracowników. Branża działa, kontrakty są realizowane, podejmowane są plany i inwestycje. Należy jednak podkreślić, że czas, w którym będziemy mogli obiektywnie oszacować rezultaty pandemii, jest jeszcze przed nami. Budownictwo opiera się na kontraktach długoterminowych, dlatego dopiero liczby podsumowujące dłuższe okresy będą miarodajnie w kontekście wzrostów lub spadków nakładów inwestycyjnych” – powiedział Daniel Grzegorski.
Jak wynika z prognoz opracowanych przez SPBT, epidemia spowoduje spadek produkcji materiału. O ile w zeszłym roku przewidywano sprzedaż w 2020 na poziomie 26 700 m3, co oznaczałoby wzrost w zestawieniu w poprzednim rokiem – o tyle teraz sytuacja uległa zmianie.
Aktualna prognoza rokuje zamknięcie roku ze spadkiem prawie 6 proc. w odniesieniu do roku 2019. Eksperci pokazują jednak nie tylko zagrożenia dla branży, ale także szanse. Wśród tych drugich wymieniają m.in. realizację do końca roku 2023 inwestycji z budżetu UE 2011-2020 oraz zagospodarowanie środków przeznaczonych przez UE w ramach Funduszy Odbudowy na walkę z efektami gospodarczymi Covid-19. – „Należy zwrócić uwagę na to, że mamy do czynienia ze stabilnym portfelem zamówień z sektora budownictwa infrastrukturalnego, w związku z projektami drogowymi i kolejowymi. Szanse otwiera również sektor magazynowo-logistyczny. Obserwujemy branżę i wychodzimy naprzeciw jej potrzebom” – powiedział Michał Grys, V-ce prezes Zarządu SPBT.
FOTORELACJA