Niemiecka Konfederacja Związków Zawodowych (DGB) przygotowała informacje dla osób pracujących bądź dojeżdżających do pracy za granicą, które pracują w Niemczech, a mieszkają w Polsce.
Materiały dotyczą m.in. prawa pracy, prawa socjalnego, pracy krótkoterminowej i dodatku za pracę krótkoterminową dla pracowników z Polski.
Kurzarbeit: Co powinni wiedzieć zatrudnieni z Polski i Czech pracujący w Niemczech!
Dla zatrudnionych z Polski i Czech, pracujących u pracodawcy w Saksonii, zebraliśmy kilka istotnych pytań i odpowiedzi w temacie skróconego czasu pracy (Kurzarbeit) w Niemczech.
Czym jest Kurzarbeit?
W przypadku Kurzarbeit („krótka praca”) pracodawca skraca czas pracy. Jest to możliwe nawet do 100 procent w przypadku tak zwanej „Kurzarbeit 0”. Zatrudnieni otrzymują za ten okres wyrównanie od Federalnej Agencji Pracy ze środków ubezpieczenia na wypadek bezrobocia, tak zwany zasiłek z tytułu skróconego czasu pracy (Kurzarbeitergeld). Czyli skrócony czas pracy jest pewnego rodzaju „częściowym bezrobociem”.
Jakie przesłanki muszą być spełnione?
O Kurzarbeit mogą wnioskować wszystkie podmioty gospodarcze zatrudniające co najmniej jednego pracownika. Również firmy pracy tymczasowej. To nowość. Ważne jest, że musi nastąpić znaczny przestój, prowadzący do utraty zarobków. Przestój ten musi mieć przyczyny gospodarcze (brak kolejnych zleceń, brak surowców lub zbytu) lub być wywołany nieuniknionym wydarzeniem (powódź, zarządzenia władz w kontekście koronawirusa).
Ważne: Przestój musi dotknąć co najmniej 10 % zatrudnionych.
Jaka jest zaleta skróconego czasu pracy?
Zaletą Kurzarbeit jest to, że zachowasz swe miejsce pracy i otrzymasz wyrównanie w postaci zasiłku Kurzarbeitergeld.
Czy skrócony czas pracy obowiązuje również dla mnie jako pracownika przygranicznego?
Tak, jeżeli jesteś zatrudniony/zatrudniona z obowiązkowym ubezpieczeniem społecznym u pracodawcy w Niemczech i tym samym płacisz w Niemczech składki na ubezpieczenie na wypadek bezrobocia, to obowiązują Cię te same zasady, jak dla wszystkich innych zatrudnionych. Tym samym przysługuje Ci też zasiłek Kurzarbeitergeld.
Uwaga: jeżeli pracujesz w wymiarze zwalniającym z obowiązku ubezpieczenia (geringfügige Beschäftigung), to nie jesteś objęty/objęta skróconym czasem pracy. Patrz pytanie dotyczące wyjątków.
Kto jest wyłączony z tej regulacji?
Zatrudnieni będący przez rozpoczęciem skróconego czasu pracy na urlopie lub otrzymujący zasiłek chorobowy, są wyłączeni z tej regulacji. Wykonujący Minijob są wyłączeni ze skróconego czasu pracy, ponieważ są wyłączeni z obowiązku ubezpieczenia społecznego.
Czy pracodawca musi mnie o tym powiadomić, że chce wnioskować o skrócony czas pracy?
Tak. Jeżeli to Ciebie dotyczy, to musi Ci zapowiedzieć skrócony czas pracy. W tym celu z reguły zawierane jest porozumienie zakładowe między pracodawcą a radą zakładową.
Jeżeli w przedsiębiorstwie nie ma rady zakładowej, to pracodawca musi uzyskać deklarację zgody wszystkich pracowników, których dotyczy skrócony czas pracy. Czyli jeżeli Cię to dotyczy, musisz wyrazić zgodę.
Uwaga: Istnieje jednak też taka możliwość, że zgoda na skrócony czas pracy zapisana jest w Twojej umowie o pracę. Wtedy pracodawca może zarządzić skrócony czas pracy.
Co ze stanem mojego konta czasu pracy?
Jeżeli w Twoim zakładzie istnieje regulacja o elastycznym czasie pracy, to musisz wykorzystać swój stan konta czasu pracy (godziny dodatnie), chyba że w układzie zbiorowym uregulowano inaczej. Spytaj swoją radę zakładową lub związek zawodowy.
Co z moim urlopem i niewykorzystanym urlopem z zeszłego roku?
Przysługujący Ci wymiar urlopu musi zostać rozplanowany na bieżący rok przed rozpoczęciem skróconego czasu pracy. Niewykorzystany urlop z zeszłego roku musi zostać wykorzystany przed skróconym czasem pracy.
Czy powinienem/powinnam zgodzić się na skrócony czasy pracy?
Ponieważ dzięki skróconemu czasowi pracy utrzymane zostaje miejsce pracy, zalecamy udzielenie zgody.
Uwaga: Jeżeli Twój pracodawca przedłoży Ci coś do podpisu, to ważne jest, by faktycznie chodziło o aneks do umowy o pracę dotyczący skróconego czasu pracy, a nie o kompletnie nową umowę o pracę. Dlatego: Nie podpisujcie żadnych umów znoszących czy zmieniających umowę o pracę, przedkładanych przez pracodawcę do podpisu z powodu kryzysu koronawirusa. W każdym przypadku poradźcie się najpierw w radzie zakładowej, w waszym związku zawodowym lub w poradni.
Czym jest zasiłek z tytułu skróconego czasu pracy (Kurzarbeitergeld)?
Kurzarbeitergeld jest rekompensatą wypłacaną przez Federalną Agencję Pracy w trakcie skróconego czasu pracy. Ma przynajmniej częściowo zrekompensować utratę zarobków. Przyznawany będzie tylko za utracone godziny pracy.
Ile wynosi zasiłek z tytułu skróconego czasu pracy?
Zasiłek Kurzarbeitergeld wynosi około 60 procent utraconego wynagrodzenia netto. Jeżeli w Twoim gospodarstwie domowym mieszka co najmniej jedno dziecko, to zasiłek ten wynosi około 67 procent utraconego wynagrodzenia netto.
Uwaga: Istnieją układy zbiorowe przewidujące zwiększenie zasiłku z tytułu skróconego czasu pracy do nawet 90%. Spytaj radę zakładową lub swój związek zawodowy!
Komu nie przysługuje zasiłek z tytułu skróconego czasu pracy?
Wypłata zasiłku Kurzarbeitergeld uzależniona jest od ubezpieczenia na wypadek bezrobocia. Czyli zatrudnieni, którzy nie wpłacają do ubezpieczenia na wypadek bezrobocia, nie mogą też otrzymać zasiłku z tytułu skróconego czasu pracy. Należą do nich zatrudnieni poniżej limitu wynagrodzenia zwalniającego z obowiązku ubezpieczenia (geringfügig Beschäftigte, wykonujący Minijob), osoby samozatrudnione niezatrudniające pracowników oraz osoby o statusie urzędnika państwowego (Beamte). Jeżeli jesteś niezdolny/niezdolna do pracy i pobierasz zasiłek chorobowy, to również nie przysługuje Ci ten zasiłek.
Czy sam/sama muszę wnioskować o zasiłek Kurzarbeitergeld?
Nie. Zasiłek z tytułu skróconego czasu pracy generalnie wnioskowany jest przez pracodawcę. Robi to w Federalnej Agencji Pracy.
Kto wypłaca mi zasiłek Kurzarbeitergeld i jak długo się go pobiera?
Wypłaty dokonuje Twój pracodawca. Zasiłek jest ograniczony do 12 miesięcy. W przypadkach nadzwyczajnych okres ten może zostać przedłużony do 24 miesięcy.
Czy w trakcie pobierania zasiłku z tytułu skróconego czasu pracy jestem objęty ubezpieczeniem społecznym?
Tak. Twoje członkostwo w ustawowym ubezpieczeniu zdrowotnym, pielęgnacyjnym i emerytalno-rentowym oraz na wypadek bezrobocia czy też w zakładowym ubezpieczeniu wypadkowym pozostaje bez zmian.
Co się stanie, jeżeli podczas skróconego czasu pracy zachoruję?
Jeżeli podczas skróconego czasu pracy zachorujesz i staniesz się niezdolny do pracy, to nadal będziesz otrzymywać zasiłek Kurzarbeitergeld. A mianowicie tak długo, jak przysługiwałoby Ci wynagrodzenie chorobowe. Następnie będziesz otrzymywać zasiłek chorobowy. Patrz: www.sachsen.dgb.de/cross-border-workers
Co się stanie, jeżeli w trakcie skróconego czasu pracy doznam wypadku przy pracy lub w drodze do/z pracy?
Jeżeli w trakcie skróconego czasu pracy doznasz wypadku przy pracy lub w drodze do/z pracy, to nadal będziesz otrzymywać zasiłek z tytułu skróconego czasu pracy. A mianowicie tak długo, jak przysługiwałoby Ci wynagrodzenie chorobowe. Następnie będziesz otrzymywać zasiłek powypadkowy z zakładu ubezpieczeń wypadkowych (Berufsgenossenschaft). Patrz: www.sachsen.dgb.de/cross-border-workers
Czy równolegle do skróconego czasu pracy mogę pracować gdzieś indziej?
Jeżeli przed skróconym czasem pracy miałeś/miałaś już dodatkową pracę, to możesz ją kontynuować. Dochód ten nie będzie potrącany od kwoty zasiłku z tytułu skróconego czasu pracy.
Jeżeli jednak podejmujesz nową pracę lub rozszerzasz dotychczasową pracę dodatkową, to uzyskane w ten sposób wynagrodzenie będzie w całości rozliczane z zasiłkiem z tytułu skróconego czasu pracy. Zasiłek ten odpowiednio się zmniejszy.
Co wtedy, gdy te pieniądze nie wystarczą?
Jeżeli dochód gospodarstwa domowego nie wystarcza już na pokrycie kosztów utrzymania, możesz wnioskować o świadczenia zabezpieczenia podstawowego. Powinieneś zasięgnąć porady na ten temat.
Czy pracodawca może mnie zwolnić w trakcie skróconego czasu pracy?
Skrócony czas pracy ma zapobiegać zwolnieniom. Niestety wypowiedzenia z przyczyn dotyczących zakładu pracy nie są wykluczone.
Źródła i dalsze informacje:
https://www.dgb.de/-/xRE
https://www.arbeitsagentur.de/vor-ort/rd-sachsen/kurzarbeit
Informacje i doradztwo:
www.eures-triregio.eu
www.babs.sachsen.de
Poradnie w Saksonii:
Uwaga: Doradcy obecnie otrzymują dużą ilość zapytań. Z tego powodu prosimy o kierowanie pytań tylko do jednego z doradców, nie do kilku jednocześnie. Naszym celem jest pomóc jak największej liczbie osób i dlatego musimy unikać dublowania pracy. Dziękujemy za zrozumienie.
Informacje i doradztwo:
www.eures-triregio.eu www.babs.sachsen.de
EURES-TriRegio
Kristian Kunz, DGB Rechtsschutz GmbH
Telefon: +49 351 8503490
E-Mail: Kristian.Kunz@dgbrechtsschutz.de
Języki: niemiecki, angielski
Sebastian Klähn, koordynator EURES-TriRegio
Tel.: +49 351 8633116
Mail: sebastian.klaehn@dgb.de
Języki: niemiecki, angielski, polski, czeski
BABS – Poradnia dla zagranicznych pracowników w Saksonii
Leona Bláhová
Tel.: +49 351 85092728
Mail: leona.blahova@babs-online.eu
Języki: niemiecki, czeski, słowacki, angielski
Paulína Bukaiová
Tel.: +49 351 85092729
Mail: paulina.bukaiova@babs-online.eu
Języki: niemiecki, słowacki, polski, czeski, angielski
Paulina Krimmling
Tel.: +49 341 68413085
Mail: paulina.krimmling@babs-online.eu
Języki: niemiecki, polski, angielski
Tutaj znajdziesz odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania:
https://sachsen.dgb.de/themen_1/++co++c20f764e-6d0b-11ea-8667-52540088cada
Linki do strony – zobacz więcej:
https://sachsen.dgb.de/cross-border-workers
Teksty i pliki do pobrania dostępne są także na stronie głównej DGB Sachsen. Informacje na temat prawa pracy i prawa socjalnego można znaleźć w trzech językach. Na przykład, co robić w przypadku choroby. https://sachsen.dgb.de/cross-border-workers
Niemiecka Konfederacja Związków Zawodowych (DGB) jest największą organizacją parasolową poszczególnych związków w Niemczech. Składa się z ośmiu związków członkowskich z około sześcioma milionami związkowców w Republice Federalnej Niemiec. Obejmują one wszystkie gałęzie i sektory gospodarki. Istnieją jednak również związki, które nie są częścią DGB. Zarząd DGB ma siedzibę w Berlinie.
DGB działa na poziomie międzynarodowym w Europejskiej Konfederacji Związków Zawodowych (ETUC) i Międzynarodowej Konfederacji Związków Zawodowych (ITUC) i reprezentuje niemiecki ruch związkowy w instytucjach międzynarodowych, takich jak UE i ONZ.
