W Muzeum Ziemi Międzyrzeckiej odbyło się otwarcie wystawy „Franz Stock – duszpasterz w piekle” poprzedzone wykładem Pastora Ericha Busse z Drezna „Franz Stock – ksiądz i człowiek w nieludzkim czasie”.
Międzyrzeczanie mieli okazję uczestniczyć w wernisażu wystawy „Franz Stock – duszpasterz w piekle” przygotowanej przez niemieckiego teologa, emerytowanego pastora kościoła ewangelickiego, Ericha Busse z Drezna, oraz posłuchać jego wykładu pt. „Franz Stock – ksiądz i człowiek w nieludzkim czasie”.
Pastor Busse podkreśla podczas swoich wykładów podkreśla wielką charyzmę katolickiego księdza, który swoim życiem i zaangażowaniem w dzieło pojednania między narodami pragnął przekonać ludzi, że możliwe jest przekraczanie nienawiści, wrogości i uprzedzeń – nawet w trudnym czasie wojny.
Przybyłych gości przywitał Andrzej Kirmiel, dyrektor Muzeum Ziemi Międzyrzeckiej, im. Alfa Kowalskiego.
W ramach wprowadzenia pastor Erich Bosse przedstawił siebie i swoją małżonkę. W syntetycznej formie przedstawił swoje motywacje w działaniu na rzecz pojednania pomiędzy katolickimi kościołami narodami Europy.
Erich Bosse opowiada działalności ks. Franza Stocka w okresie poprzedzającym zakończenie I wojny światowej. Prezentuje także krąg osób, które miały wielki wpływ na postawę i dalsze działania ks. Stocka.
Przypomina o tym, że po I wojnie światowej wszystkie narody oceniły, że wojna jest klęską wszystkich stron biorących udział w konflikcie, zarówno pokonanych jak i zwycięzców. Według pastora Busse I wojna światowa była dużym impulsem do późniejszej laicyzacji Europy.
Pastor Bosse kontynuuje prezentację osób, które swoimi działaniami wpływały na postawę ks. Stocka. Mówił także o początkach ruchu młodzieży katolickiej na rzecz pojednania pomiędzy Francuzami i Niemcami.
W dalszej części wykładu pastor Bosse mówił o działalności ks. Stocka w latach 1920 – 1930. Wspomniał także o tym, co zmotywowało ks. Stocka do nauki języka polskiego. Mówił o działalności ks. Stocka w Paryżu oraz o kulisach napaści Niemiec na Polskę 1 września 1939 roku.
Kolejnym punktem wykładu była informacja o miejscu straceń jeńców, miejscu w którym Niemcy mordowali przedstawicieli niemal wszystkich narodów Europy, a w przeważającej części Francuzów. Po wojnie plac ten nazwano imieniem ks. Franza Stocka. Wyjaśnił także z jakiego powodu dokonania i postać ks. Stocka nie były znane Niemcom.
Kontynuując wykład pastor Bosse mówił o działalności ks. Stocka w Paryżu w okresie niemieckiej okupacji Francji.
Działalność ks. Stocka po wyzwoleniu Paryża. W tym czasie ks. Stock opiekował się szpitalem w którym przebywali ciężko ranni żołnierze niemieccy. Po wkroczeniu do Paryża wojsk Amerykańskich ks. Stock stał się jeńcem wojennym.
Pastor mówił o kolejnych przykładach podejmowanych działań na rzecz pojednania francusko–niemieckiego – w czasie kiedy tereny Francji wprawdzie zostały już wyzwolone, ale jeszcze trwała wojna.
„Franc Stock, to nie tylko imię, to jest także program …”
Okres po II wojnie światowej. Pastor Bosse mówił o fundamentach francusko – niemieckiego pojednania. Wspomniał o pielgrzymce na rzecz pokoju w Europie i o swojej fascynacji działaniami na rzecz pojednania pomiędzy Francuzami i Niemcami.
Kończąc wykład pastor Bosse przypomniał, że to waśnie podczas kolejnego, po ekshumacji, uroczystego pogrzebu ks. Stocka doszło do oficjalnego podpisania traktatu stanowiącego warunki pojednania pomiędzy narodami Niemieckim i Francuskim.
Warto w tym miejscu, obok merytoryki i wielkiej wiedzy w zakresie poruszanej tematyki podkreślić wielką determinację pastora Ericha Bose w kwestii samodoskonalenia w posługiwaniu się językiem polskim. Zadziwiające jest bogactwo słownictwa, a trudności związane z wypowiadaniem niektórych słów są do wybaczenia.
Po wykładzie wszyscy udali się do podziemi Muzeum Ziemi Międzyrzeckiej w celu obejrzenia przygotowanej tam wystawy.
FOTORELACJA
kliknij na zdjęciu aby powiększyć /zdjęcia: Kazimierz Czułup/
Podczas wykładu mogliśmy usłyszeć o faktach i wydarzeniach bardzo mało, a wręcz nieznanych polskim obywatelom. Trzeba przyznać, że o problematyce pojednania francusko–niemieckiego w Polsce aktualnie niewiele się mówi. Mało tego, w ostatnich latach w oficjalnych przekazach praktycznie przestało się mówić o polsko–niemieckim pojednaniu. A przecież w pewnym sensie są to fundamenty dla zjednoczonej Europy. Bez wątpienia jest to jeszcze nadal temat dla wielu osób bardzo trudny i nieporównywalny jeśli chodzi o doświadczenia narodu francuskiego i polskiego. Tu rachunki krzywd są nieporównywalne i często przez historyków mocno manipulowane w zależności od potrzeb bieżącej polityki. Niewątpliwie są to działania naganne i szkodzące działaniom na rzecz odkłamywania historii i pojednania pomiędzy narodami.
Wydaje się, że Niemcy i Francuzi w kwestii pojednania zrobili już bardzo wiele, a pewne wręcz modelowe procesy są już raczej nie do odwrócenia, co dobrze wróży na przyszłość. Warto także pamiętać, że Polska nadal stoi przed kwestią niezałatwionego pojednania ze wschodnim sąsiadem, czyli narodem Rosyjskim. Biorąc pod uwagę bieżące realia polityczne z jakimi mamy do czynienia w naszym kraju oraz odradzanie się ruchów nacjonalistycznych, przy pełnej aprobacie aktualnie rządzących raczej nie będzie w najbliższej przyszłości szans na podjęcie jakichkolwiek działań w zakresie unormowania stosunków polsko-rosyjskich.
* * *
Franz Stock, jeden z pionierów porozumienia francusko-niemieckiego, urodził się 21 września 1904 r. w wielodzietnej rodzinie robotniczej. Od 1910 r. uczęszczał do katolickiej szkoły podstawowej. W latach 1926–1932 był studentem teologii katolickiej. Rozpoczął studia w Paderborn w Akademii Filozoficzno – Teologicznej. 12 marca 1932 r. został wyświęcony na kapłana. Był duszpasterzem francuskich i niemieckich jeńców wojennych oraz więźniów skazanych na śmierć. Zmarł 24 lutego 1948 r. W 2009 r. rozpoczął się proces beatyfikacyjny.
Pastor Erich Busse – współpracuje z Polakami od kilkudziesięciu lat. Mówi płynnie w języku polskim, którego nauczył się w celu nawiązywania osobistych kontaktów i wspierania wielu przedsięwzięć związanych z pojednaniem między sąsiadującymi narodami. Laureat wielu nagród, m.in. odznaczony „Missio Reconciliationis” (Misja Pojednania) za osiągnięcia na rzecz pojednania i porozumienia między narodami, przedstawicielami różnych kultur i środowisk ; wyróżniony Nagrodą im. św. Brata Alberta za działalność na rzecz pojednania polsko-niemieckiego i zbliżenia katolicko-ewangelickiego.
