Zgodnie ze wcześniejszą zapowiedzią rzecznika rządu Piotra Müller, przed weekendem w czwartek 28 stycznia poznaliśmy decyzję dotyczącą przedłużenia obostrzeń. Niestety przedsiębiorcy z branży HoReCa jeszcze będą musieli poczekać z wznowieniem stacjonarnej działalności swoich biznesów.
28 stycznia minister zdrowia Adam Niedzielski podczas konferencji prasowej ogłosił przedłużenie panujących restrykcji. Wyjątkiem są centra handlowe, które mogą wznowić działalność 1 lutego, zostają też zniesione godziny dla seniora. Wszystkie pozostałe obostrzenia, dotyczące m.in. branży HoReCa – obowiązują do 14 lutego.
Niestety, kolejny raz nie poznaliśmy konkretnego uzasadnienia, które byłoby wystarczające do wytłumaczenia podejmowanych przez rząd decyzji w zakresie ograniczenia swobody działalności gospodarczej.
Jak wiemy, wprowadzone po pojawieniu się epidemii koronawirusa ograniczenia w działalności przedsiębiorstw doprowadziły w wielu z nich do poważnych strat. Powstają więc pytania o odpowiedzialność Skarbu Państwa za szkody związane zarówno z działaniem, jak i zaniechaniem władzy ustawodawczej i wykonawczej w tej dziedzinie.
Obecnie obowiązującym rozporządzeniem Rady Ministrów z 16 maja 2020 r. zniesiono, m.in. całkowity zakaz świadczenia usług gastronomicznych polegających na przygotowywaniu, podawaniu posiłków i napojów gościom siedzącym przy stołach lub gościom dokonującym własnego wyboru potraw z wystawionego menu, spożywanych na miejscu, pozostawiając ograniczenia w tym zakresie. Jednocześnie, utrzymano zakaz prowadzenia działalności w obszarach związanych, m.in z organizacją, promocją lub zarządzaniem imprezami, takimi jak targi, wystawy, kongresy, konferencje, spotkania, włączając działalności polegające na zarządzaniu i dostarczaniu pracowników do obsługi terenów i obiektów, w których te imprezy mają miejsce.
Przedsiębiorcy oraz świat prawniczy przyznają, że wolność gospodarcza nie ma charakteru absolutnego. Niemniej podkreślają jednocześnie, że ograniczenie jej prowadzenia jest dopuszczalne po pierwsze w drodze ustawy, po drugie ze względu na ważny interes publiczny.
Ustawa zasadnicza niezbędną przesłanką legalnego ograniczenia wolności działalności gospodarczej czyni szczególny, kwalifikowany, rodzaj interesu publicznego. Ustawodawca musi każdorazowo wykazać, iż ograniczenie wolności działalności gospodarczej służy ochronie szczególnie istotnego, ważnego interesu publicznego.
Ograniczenie wolności działalności gospodarczej w związku z obecnie trwającą epidemią nie wzbudza większych wątpliwości, niemniej takie wątpliwości rodzi forma wprowadzonych ograniczeń.
Przedsiębiorcy zarzucają rządzącym brak logiki, spójności i konsekwencji we wprowadzanych rozporządzeniach. Podnoszą również bardzo istotny aspekt, a mianowicie brak odpowiedzialności państwa za skutki gospodarcze i ekonomiczne wprowadzanych obostrzeń. Między innymi z tego powodu w przyszłości należy liczyć się z lawiną pozwów zbiorowych ze strony przedsiębiorców, którzy od wielu miesięcy ponoszą ogromne koszty na skutek rządowych decyzji.
Czym się rząd kieruje podczas podejmowania decyzji?
– „Branie pod uwagę tylko dziennej liczby zachorowań to zbyt mało. Musimy sugerować się innymi ryzykami, a prezentowany w listopadzie plan należy traktować orientacyjnie. Sygnały napływające z Wielkiej Brytanii są niepokojące. Nieuwzględnienie elementu, jakim jest sytuacja pandemiczna w innych krajach europejskich, byłoby nieodpowiedzialne. Dlatego decyzja, którą podjęliśmy sprowadza się do przedłużenia obostrzeń. Etap odpowiedzialności potrwa do 14 lutego” – powiedział Adam Niedzielski.
Minister dodał również, że rozważane są scenariusze uruchamiania, np. gastronomii w poszczególnych regionach, gdzie sytuacja pandemiczna jest lepsza. W przypadku szkół, taki wariant też brano pod uwagę, jednak przeważyło przekonanie o dawaniu wszystkim równych szans. Nie ma jeszcze jednak żadnej konkretnej decyzji w tej kwestii sektora HoReCa.
Niedzielski skomentował też, że handel jest stosunkowo bezpieczny, ponieważ zakupy wykonujemy szybko, zakrywamy usta i nos, a w restauracjach nie nosimy maseczki i prowadzimy długie rozmowy. Punkty gastronomiczne w galeriach pozostają oczywiście zamknięte. Możliwy jest jedynie dowóz oraz podawanie żywności na wynos.
Co z gastronomią, hotelami, handlem?
Złagodzenia części obostrzeń chce premier Mateusz Morawiecki. Tyle, że przeciwnikami takiego rozwiązania są zarówno minister zdrowia Adam Niedzielski, jak i doradca premiera ds. pandemii, profesor Andrzej Horban.
W środę na kolejnym posiedzeniu zbierał się rządowy zespół zarządzania kryzysowego, który ustalił szczegóły obostrzeń, które poznaliśmy 28 stycznia.
Międzyczasie Prezes Polskiego Funduszu Rozwoju Paweł Borys ujawnił w rozmowie z RMF FM prawdopodobny termin, kiedy restauracje będą mogły się otworzyć. Według niego to może być katastrofa dla polskiej gastronomii. Okazuje się, że restauratorzy poczekają na to jeszcze kilka miesięcy.
– „Otwarcie placówek gastronomicznych będzie możliwe w maju, gdy dzięki programowi szczepień zostaną zabezpieczeni seniorzy i osoby najbardziej narażone na zakażenie” – wyjawił szef PFR.
Dodał jednak, że ten scenariusz jest możliwy – o ile nie pojawią się nowe ryzyka i zagrożenia związane z podwyższeniem poziomu śmiertelności z powodu zakażeń covid-19.
Wspomniał również, że choć „nie jest tak, że jakakolwiek grupa przedsiębiorców jest pozbawiona pomocy”, to w jego ocenie nie wszystkie biznesy jej obecnie potrzebują.
Przedsiębiorcy sami zdecydowali i otwierają biznesy. Co czeka otwierających się przedsiębiorców?
Okazuje się, że Polski Fundusz Rozwoju będzie analizować dane GIS-u dotyczące naruszeń przepisów sanitarnych w otwierających się mimo obostrzeń lokalach. W przypadkach, gdy będzie wynik takiej kontroli będzie „prawomocny, czyli ktoś nie odwołał się do sądu”, to wtedy Fundacja będzie występować do przedsiębiorców o zwrot środków pomocowych.
Na razie jednak jest światełko w tunelu dla decydujących się na otwarcie biznesów właścicieli. Choć sanepid składa w restauracjach nawet 1,3 tys. wizyt każdego dnia, to inspektorom ciężko jest kogokolwiek ukarać. Przedsiębiorcy i zwykli obywatele odwołują się bowiem od nałożonych grzywien, a wojewódzkie sądy administracyjne w znakomitej większości oddalają kary pieniężne.
Rząd próbuje przerzucić część kosztów swoich decyzji na samorządy
W poniedziałek 25 stycznia prezydent RP Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy o przeciwdziałaniu COVID-19, co dało samorządom zielone światło do zmian i zwolnienia przedsiębiorców z opłaty za koncesją na alkohol.
Z takiej możliwości skorzystała od razu Zielona Góra, gdzie radni miejscy we wtorek 26 stycznia 2021 r. podjęli uchwałę zwalniającą branżę gastronomiczną i hotelarską z opłaty za koncesję na alkohol.
W ślad za Zieloną Górą, 27 stycznia 2021 r., gorzowscy radni podczas XXXIII sesji Rady Miasta Gorzowa także zdecydowali o tym, że przedsiębiorcy – właściciele barów, restauracji i pubów, posiadający koncesję na sprzedaż alkoholu w miejscu spożycia będą zwolnieni z opłat koncesyjnych.
Warto podkreślić, że z inicjatywą uchwałodawczą w tej sprawie wystąpił prezydent miasta Jacek Wójcicki. Uchwała ma na celu zwolnienie z zapłaty za koncesję na czas trwania ograniczeń, związanych z pandemią, czyli w okresie, gdy działalność podmiotów gastronomicznych jest ograniczona do prowadzenia obsługi klientów wyłącznie na wynos.
Przedsiębiorcy, którzy uiścili już opłatę za miesiąc styczeń otrzymają zwrot poniesionych kosztów. Zwrot nastąpi z urzędu i nie potrzebny będzie tu dodatkowy wniosek.
A jak wspiera lokalnych przedsiębiorców samorząd Gminy Międzyrzecz?
Otóż podczas ostatniej, XXX sesji Rady Miejskiej tematowi związanemu z pomocą lokalnym przedsiębiorcom nie poświęcono żadnego punktu.
Natomiast w porządku obrad znalazły się następujące tematy:
1. Otwarcie sesji i stwierdzenie quorum.
2. Porządek obrad.
3. Podjęcie uchwały w sprawie zatwierdzenia Planu Odnowy Miejscowości Żółwin na lata 2021-2028 (projekt nr 1).
4. Podjęcie uchwały w sprawie realizacji Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Gmin Świebodzin, Międzyrzecz i Sulęcin (projekt nr 2).
5. Zamknięcie obrad sesji.
Na razie Urząd Miejski w Międzyrzeczu informuje mieszkańców, że w związku z wystąpieniem przypadków SARS–CoV-2 wśród pracowników Urzędu Miejskiego w Międzyrzeczu oraz skierowaniem kolejnej grupy pracowników na kwarantannę od dnia 14 października 2020 r. do odwołania nastąpiło ograniczenie pracy Urzędu Miejskiego w Międzyrzeczu w zakresie bieżącego załatwiania spraw. Burmistrz w związku z zaistniałą sytuacją prosi wszystkich o cierpliwość i wyrozumiałość.
Cóż, lokalni przedsiębiorcy z pewnością docenią powyższe działania i z dużą cierpliwością będą wyrozumiali za taką pomoc.
Warto przypomnieć, że opłata za koncesję na alkohol powinna zostać wniesiona do 31 stycznia, a więc w gminie Międzyrzecz na decyzje podobne jakie podjęto w samorządach w Zielonej Górze i Gorzowie już raczej liczyć nie ma co, bo Rada Miejska w Międzyrzeczu nie zdąży rozpatrzyć takiej uchwały.
Natomiast, co do opłat za zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych, to kształtują się one w gminie Międzyrzecz w sposób następujący.
Opłaty za korzystanie z zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych w pierwszym roku są wnoszone z góry (proporcjonalnie do okresu ważności zezwolenia) i za cały rok wynoszą:
- 525 zł. na sprzedaż napojów zawierających do 4,5 % alkoholu oraz piwa, 525 zł. na sprzedaż napojów zawierających powyżej 4,5 % do 18 % alkoholu (z wyjątkiem piwa),
- 2.100 zł. na sprzedaż napojów zawierających powyżej 18 % alkoholu.
Przedsiębiorcy, prowadzący sprzedaż napojów alkoholowych w roku poprzednim, są obowiązani do złożenia, do dnia 31 stycznia, pisemnego oświadczenia o wartości sprzedaży poszczególnych rodzajów napojów alkoholowych w punkcie sprzedaży w roku poprzednim.
Opłatę za korzystanie w następnym roku z zezwolenia, przedsiębiorca prowadzący sprzedaż napojów alkoholowych w punkcie sprzedaży, w którym roczna wartość sprzedaży napojów alkoholowych w roku poprzednim przekroczyła:
- 37.500 zł. dla napojów alkoholowych o zawartości do 4,5 % alkoholu oraz piwa – wnosi w wysokości 1,4 % ogólnej wartości sprzedaży tych napojów w roku poprzednim,
- 37.500 zł. dla napojów alkoholowych o zawartości od 4,5 % do 18 % alkoholu (z wyjątkiem piwa) – wnosi w wysokości 1,4 % ogólnej sprzedaży tych napojów w roku poprzednim,
- 77.000 zł. dla napojów alkoholowych o zawartości powyżej 18 % alkoholu wnosi w wysokości 2,7 % ogólnej wartości tych sprzedaży w roku poprzednim.
Przedsiębiorcy, których roczna wartość sprzedaży poszczególnych rodzajów napojów alkoholowych nie przekroczyła w. w. wartości, wnoszą opłatę określoną w punkcie 2.
Opłata jest wnoszona na rachunek gminy w każdym roku kalendarzowym objętym zezwoleniem w trzech równych ratach w terminach do 31 stycznia, 31 maja i 30 września danego roku kalendarzowego. Wartość sprzedaży – kwota należna sprzedawcy za sprzedane napoje alkoholowe, z uwzględnieniem podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego.
Ograniczenia i zasady bezpieczeństwa obowiązujące od 1 lutego 2021 r.
• Obowiązuje utrzymywanie co najmniej 1,5-metrowej odległości między pieszymi.
• Konieczne jest zasłanianie ust i nosa w miejscach publicznych, m.in. na ulicy, w autobusie, w przychodni, sklepie czy w kościele.
• Obowiązuje zakaz działalności stacjonarnej restauracji – możliwy jest jedynie dowóz oraz podawanie żywności na wynos.
• Ograniczone jest prowadzenie działalności hotelarskiej (z wyjątkami).
• Nieczynne są stoki narciarskie.
• Zawieszona jest działalność niektórych placówek kultury, w tym m.in. teatrów czy kin.
• Obowiązuje zakaz działalności klubów nocnych, dyskotek i innych miejsc udostępnionych do tańczenia.
• Zawieszona jest działalność basenów, aquaparków, siłowni, klubów i centrów fitness (z wyjątkami).
• Środkami transportu zbiorowego może podróżować ograniczona liczba osób.
• W kościołach obowiązuje limit osób – max. 1 osoba na 15 m2, przyzachowaniu odległości nie mniejszej niż 1,5 m.
• W zgromadzeniach publicznych może uczestniczyć max. 5 osób.
• Obowiązuje zakaz organizacji wesel, komunii, konsolacji i innych uroczystości oraz przyjęć okolicznościowych.
• Targi, wystawy, kongresy i konferencje mogą odbywać się wyłącznie on-line.
• Obowiązują ograniczenia związane z przekraczaniem granicy i ruchem międzynarodowym.
• Uczniowie klas I-III szkoły podstawowej uczą się stacjonarnie. Uczniowie wyższych klas szkół podstawowych i ponadpodstawowych uczą się zdalnie.
Ponadto od 1 lutego 2021 roku zostaną otwarte (z zachowaniem reżimu sanitarnego):
• sklepy w galeriach handlowych,
• galerie sztuki i muzea.
Od 1 lutego zostaną także zniesione godziny dla seniorów. Pozostałe obostrzenia zostają przedłużone do 14 lutego 2021 roku.
