21 radnych Sejmiku Województwa Lubuskiego wyraziło poparcie dla działań Zarządu Województwa mających na celu opracowanie projektów uchwał w sprawie wprowadzania ograniczeń lub zakazów w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw.
„Konstytucyjnym obowiązkiem władz publicznych jest zwalczanie chorób epidemicznych i zapobieganie negatywnym dla zdrowia skutkom degradacji środowiska (art. 68 ust. 4 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej ) oraz ochrona środowiska (art. 74 ust. 2 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej).”
W województwie
– „To stanowisko jest dowodem zaangażowania Zarządu i nas wszystkich w budowę zdrowego środowiska. Od tego rozpoczynamy. Chcemy przygotować kompleksowy program. Teraz wielu samorządowców we własnym zakresie zmaga się z tym problemem przeznaczając na niego ogromne środki. Dążymy do zielonej krainy nowoczesnych technologii dbając o środowisko i odpowiednio kreując priorytety w Regionalnym Programie Operacyjnym. To jest nasz potencjał.” – zaznaczyła marszałek Elżbieta Anna Polak.
Zgodnie z Konstytucją obowiązkiem władz samorządowych województwa jest podejmowanie działań, które ograniczą poziom zanieczyszczenia powietrza oraz ich negatywny wpływ na zdrowie ludzi i na środowisko.
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego zobowiązuje państwa członkowskie, aby dopuszczalne wartości pyłu PM10 były osiągnięte od 2005 roku, a pyłu PM2,5 od 2015 roku, a bardziej restrykcyjne normy od 2020 roku.
Roczna ocena, jakości powietrza w województwie lubuskim za rok 2015 oraz za rok 2016 wykazała, że na terenie województwa lubuskiego nadal występują ponadnormatywne poziomy zanieczyszczeń w powietrzu następujących substancji:
pyłu zawieszonego PM10 – strefa lubuska oraz strefa miasta Gorzów Wlkp. – zaliczona do klasy C;
benso(a) pirenu zawieszonym PM10 – wszystkie strefy w klasie C
Ponieważ prowadzone działania naprawcze przewidziane w uchwalonych programach ochrony powietrza nie przyniosły oczekiwanych rezultatów, poziomy dopuszczalne i docelowe zanieczyszczeń w powietrzu są nadal przekraczane konieczne jest wprowadzenie w regionie ograniczeń lub zakazów w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw.
[ zobacz Nowe stanowisko SWL w sprawie wprowadzenia na obszarze województwa lubuskiego ograniczeń lub zakazów w zakresie eksploatacji instalacji …]
* * *
Statystyki ogólnokrajowe
Ponad 46 tysięcy Polaków zmarło przedwcześnie w 2014 r. z powodu zanieczyszczenia pyłami.
Polska jest na drugim miejscu, razem z Węgrami, ze wskaźnikiem 120 zgonów na 100 tysięcy.
Głównym źródłem zanieczyszczeń cząstkami stałymi jest ogrzewanie domowe, a następnie transport drogowy i przemysłowy.
Obraz wygląda równie ponuro dla innych typów zanieczyszczeń powietrza. Przedwczesne zgony związane z dwutlenkiem azotu (NO2), ściśle związane z wyrzutem spalin z silników wysokoprężnych, wzrosły do 75 000 w 2014 r. z 68 000 w 2013 r. Przekroczenia limitów unijnych stwierdzono w 22 z 28 krajów UE w 2015 r. i Komisja Europejska wszczęła wobec nich (w tym przeciwko Polsce) działania prawne, czyli tzw. procedury naruszenia.
Jak się walczy z zapyleniem i zadymieniem w innych miastach?
W Polsce podejmowane są skuteczne działania w zakresie zwalczania trucicieli, zarówno przemysłowych jak i indywidualnych. Do wykrywania źródeł emisji i analizy zanieczyszczeń stosuje się zaawansowaną elektronikę i drony.
Wobec takiej technologii truciciele są praktycznie bezbronni, a fakt emisji niezgodnej z obowiązującymi przepisami można udowodnić praktycznie natychmiast. W takiej sytuacji także kara jest nieuchronna.
Miernik przeznaczony jest do automatycznych pomiarów emisji zapylenia powietrza w punktach stałych
Może pracować, jako samodzielne urządzenie pomiarowe, jak również, jako element sieci monitoringu zapylenia atmosferycznego.
Zastosowanie mikroprocesorowego układu do sterowania i obróbki sygnału umożliwia przedstawianie wyników pomiaru zapylenia oraz prędkości i kierunku wiatru na wyświetlaczu ciekłokrystalicznym. Wyniki pomiarów mogą być drukowane na papierze, (gdy miernik wyposażony jest w drukarkę), mogą tez być przesłane do komputera PC łączem szeregowym RS dla celów archiwalnych lub dodatkowej obróbki.
Zasada pomiaru zapylenia atmosferycznego polega na wyznaczeniu masy osadzonego na filtrze pyłu z pobranej próby powietrza. Objętość próby powietrza wyznacza czas pompowania powietrza przez filtr, gdyż przepływ powietrza jest stały. Masa osadzonego pyłu wyznaczana jest przez pomiar osłabiania promieniowania beta pochodzącego ze źródła Pm-147.
Mobilna platforma monitoringu wybranych parametrów niskiej emisji z wykorzystaniem dronów
25 października 2016 r. w Bytomiu przeprowadzony został raz pierwszy test z wykorzystaniem dronów, które sprawdzą, co jest spalane w piecach. Dzięki zastosowaniu drona, diametralnie skraca się czas procedury kontrolnej, bo urządzenie pobierając próbkę dymu wydobywającą się z naszego komina, natychmiast bada jej skład. Za pomocą specjalnego oprogramowania dane trafiają do operatora i są zapisywane w bazie. Obecność szkodliwych gazów i pyłów świadczy o tym, jakiego „paliwa” używa niefrasobliwy lokator.
Metoda pomiaru pozwala zarówno na ocenę gęstości zapylenia, jak i rozkładu granulometrycznego pyłów, w szczególności frakcji wdychanych: PM1, PM2.5 i PM10, które są najbardziej szkodliwe dla zdrowia oraz relacji CO do CO2 w spalinach.
A co robi się w tym zakresie w naszym mieście?
Cóż, wiadomo mi, że w Międzyrzeczu są wyznaczone punkty, w których dokonywane są okresowe pomiary zapylenia. W kwestii bardziej zaawansowanych programów w ramach, których zwalczani byliby międzyrzeccy truciciele nic mi nie wiadomo. Być może, że są takowe działania realizowane, ale w głębokiej tajemnicy przed mieszkańcami?
Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Międzyrzeczu
Os. Centrum 16 66-300 Międzyrzecz – Telefon: 957412227(28)
Telefon alarmowy nr: 600 460 628 czynny poza godzinami urzędowania oraz w dni ustawowo wolne od pracy w sytuacjach zagrożenia życia lub zdrowia ludzi spowodowanych złym stanem sanitarnym lub epidemiologicznym.
Wprawdzie w naszym mieście działa Powiatowa Stacja Sanitarno – Epidemiologiczna do zadań, której, a konkretnie Samodzielnego Stanowiska Zapobiegawczego Nadzoru Sanitarnego, wchodzącego w skład Oddziału Nadzoru Sanitarnego, należy:
1. uzgadnianie i opiniowanie, w ramach strategicznej oceny oddziaływania na środowisko, projektów studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego,
2. opiniowanie, w ramach oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, planowanych przedsięwzięć,
3. uzgadnianie warunków zabudowy i zagospodarowania terenu pod względem wymagań higienicznych i zdrowotnych,
4. wydawanie opinii co do zgodności z warunkami sanitarnymi określonymi przepisami Unii Europejskiej przedsięwzięć i zrealizowanych inwestycji, których realizacja jest wspomagana przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa ze środków pochodzących z funduszy Unii Europejskiej,
5. uzgadnianie dokumentacji projektowej pod względem wymagań higienicznych zdrowotnych dotyczącej budowy oraz zmiany sposobu użytkowania obiektów budowlanych,
6. wydawanie zgody na założenie lub rozszerzenie cmentarzy komunalnych i wyznaniowych,
7. wydawanie zgód i warunków w sprawach określonych w obowiązujących przepisach,
8. wydawanie oceny higienicznej na zastosowanie materiału lub wyrobu używanego do uzdatniania i dystrybucji wody,
9. wydawanie opinii dotyczących programów dostosowania zakładów opieki zdrowotnej do wymagań określonych w przepisach,
10. wydawanie opinii i zaświadczeń stwierdzających spełnienie wymagań higienicznych i zdrowotnych w obiektach budowlanych,
11. kontrola zgodności budowanych obiektów budowlanych z wymaganiami higienicznymi i zdrowotnymi określonymi w obowiązujących przepisach,
13. uczestniczenie w dopuszczeniu do użytku obiektów budowlanych,
14. załatwianie spraw w związku z interwencjami społeczeństwa w zakresie obejmującym działalność zapobiegawczego nadzoru sanitarnego,
15. udzielanie zainteresowanym (inwestorom, projektantom itp.) wyjaśnień w zakresie obowiązujących przepisów i wymagań sanitarnohigienicznych,
16. uczestniczenie w rozprawach wodno – prawnych i administracyjnych organizowanych przez urzędy administracji państwowej i samorządowej,
17. współpraca z Powiatowym Inspektoratem Nadzoru Budowlanego, Powiatowym Inspektoratem Weterynarii, Państwową Inspekcją Pracy, wydziałami budownictwa i ochrony środowiska Urzędów Miast i Gmin oraz Starostwa Powiatowego.
Niestety w powyższych zadaniach w zakresie monitorowania powietrza, którym oddychamy w Międzyrzeczu i kontroli emitentów szkodliwych substancji nie można się doszukać.
Na stronie internetowej Powiatowej Stacji Sanitarno Epidemiologicznej w Międzyrzeczu można, wśród różnych podejmowanych działań dostrzec akcję, pod dużo obiecującą nazwą: „Czyste Powietrze Wokół Nas”, ale po dokładnym zapoznaniu się z tematem okazuje się, że tak naprawdę dotyczy to Przedszkolnego Programu Edukacji Antytytoniowej.
Z zamieszczonego na stronie internetowej kwestionariusza możemy się dowiedzieć o tym, że program obejmował przedszkola i oddziały przedszkolne z terenu naszego powiatu, które przystąpiły do wspomnianego programu.
Czyli w ramach profilaktyki i walki o czyste powietrze rozmawiano i oceniano zaangażowanie międzyrzeckich przedszkolaków z wiedzy dotyczącej, ogólnie rzecz ujmując nikotyny i zapewne jej szkodliwości! Wspomniane działania pozostawiam Państwu do oceny. [ czytaj kwestionariusz (PDF) ]
Na temat realnych działań w zakresie zwalczania trucicieli w powiecie i Międzyrzeczu nic nie można znaleźć! Skoro tak, to nie dziwcie się Państwo, że w Międzyrzeczu mamy takie a nie inne powietrze. Być może to zaniechanie wynika również z tego, że mieszkańcy nie podejmują i nie domagają się skutecznych interwencji, to trudno stwierdzić, bo po prostu brak jest w tej kwestii jakichkolwiek danych.
Jedno jest pewne, dopóki trwać będzie taki stan rzeczy i dopóki będzie istniało społeczne przyzwolenie na tego typu działanie, a raczej brak jakiegokolwiek działania, to z pewnością nic w kwestii walki o świeże powietrze w naszym mieście się nie zmieni.