2 maja – Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej.

Święto w naszym kraju wprowadzone zostało na mocy ustawy z 20 lutego 2004 r., obchodzone jest między świętami 1 maja (zwanym Świętem Pracy) i 3 maja (Świętem Narodowym 3 Maja). 2 maja nie jest dniem wolnym od pracy, jednak wielu Polaków bierze w ten dzień urlop, ze względu na to, że ta data jest jedyną w kalendarzu występującą pomiędzy dwoma dniami wolnymi od pracy.

To jedno z najmłodszych świąt państwowych, ustanowione w 2004 roku. W tym dniu szczególnie upamiętniamy historię polskich barw narodowych, symboli oraz tradycji patriotycznych. Święto ma również przypominać o poszanowaniu flagi i innych symboli narodowych.

Oprócz Polski, święto własnej flagi obchodzi się również w licznych innych krajach, między innymi w Stanach Zjednoczonych, Meksyku, Argentynie, Finlandii, Turkmenistanie, na Litwie, Ukrainie i w Chinach.

Do wspólnego świętowania Dnia Flagi RP, poczucia wspólnoty i odczuwania dumy ze swojej Ojczyzny zapraszają instytucje kultury.

Historia polskich barw narodowych

Historycznie polskie barwy narodowe wywodzą się z barw herbu Królestwa Polskiego i herbu Wielkiego Księstwa Litewskiego. W symbolice polskiej flagi biel pochodzi od bieli orła, będącego godłem Polski i bieli Pogoni – rycerza galopującego na koniu – godła Litwy. Oba godła znajdują się na czerwonych tłach tarcz herbowych.
Na naszej fladze biel znalazła się u góry, ponieważ w polskiej heraldyce ważniejszy jest kolor godła niż tła. Polskie barwy narodowe jako jedne z nielicznych w świecie mają pochodzenie heraldyczne. Specjalną ustawę dotyczącą barw polskiej flagi podjął Sejm Królestwa Polskiego 7 lutego 1831 roku.

Polskie barwy narodowe formalnie zostały po raz pierwszy określone w czasie powstania listopadowego. Od wybuchu powstania zaczęto używać różnych kokard jako symbolu walki o niepodległość. Jako znaku przynależności do zrywu niepodległościowego używano kokardy białej. Bardziej radykalne Towarzystwo Patriotyczne używało z kolei kokardy błękitno-biało-czerwonej. Używano też kokard dwukolorowych – biało-czerwonych.

7 lutego 1831 roku na wniosek posła Walentego Zwierkowskiego z Towarzystwa Patriotycznego, Sejm podjął specjalną uchwałę. Jako polskie barwy przyjęto kompromisowo barwy biało-czerwone. Uchwała była pierwszym w dziejach Polski i jednym z pierwszych na świecie aktów prawnych regulujących kwestię barw narodowych.

Dzień flagi nieprzypadkowo jest obchodzony 2 maja. Oczywiście przy ustanowieniu święta nie bez znaczenia było położenie tego dnia między dwoma innymi państwowymi świętami, co w założeniu ma sprzyjać skłonieniu do patriotycznych refleksji.

Ważna jest również sama data 2 maja. To właśnie 2 maja 1945 roku na pruskiej Kolumnie Zwycięstwa w Berlinie zawisła polska flaga, umieszczona tam przez żołnierzy Wojska Polskiego biorących udział w zdobyciu Berlina wraz z Armią Czerwoną. Dodatkowo w PRL-u to 2 maja polskie flagi były zdejmowane, żeby nie pozostały w miejscach publicznych na 3 maja, którego świętowanie było zakazane przez ludowe władze. W wolnej Polsce flagi dumnie wiszą przez całe trzy dni. Wielu Polaków eksponuje flagę Polski na swoich posesjach, na balkonach, w oknach – ta tradycja coraz bardziej rozwija się w Polsce.

FOTORELACJA – Dzień Flagi w Międzyrzeczu

Dzień Flagi w Międzyrzeczu - 2024

1 z 17

kliknij na zdjęciu aby powiększyć /zdjęcia: Kazimierz Czułup/

Polska flaga współcześnie

Barwy biało-czerwone były od tej pory konsekwentnie używane w okresie zaborów jako narodowe barwy Polski. 3 maja 1916 roku już w formie flag, barwy biała i czerwona zostały po raz pierwszy użyte masowo dla uczczenia 125. rocznicy uchwalenia Konstytucji. Samo powstanie współczesnych flag narodowych nie jest starym zjawiskiem, gdyż związane jest bezpośrednio z powstaniem państw narodowych, a więc można je datować dopiero od XVIII wieku.

Po odzyskaniu niepodległości barwy i kształt flagi zostały uchwalone przez Sejm Ustawodawczy 1 sierpnia 1919 roku. Od tamtej pory kolory biały i czerwony na polskiej fladze (chociaż w różnych odcieniach) potwierdzały kolejne władze państwowe. Do dziś flaga jest jednym z najważniejszych symboli Rzeczpospolitej.

Dzień Polonii i Polaków za Granicą

Warto wspomnieć, że tego samego dnia obchodzony jest także Dzień Polonii i Polaków za Granicą jako wyraz uznania dla wielowiekowego dorobku i wkładu Polonii w odzyskanie niepodległości, wierność i przywiązanie do polskości oraz pomoc w najtrudniejszych momentach.

Czego nie można robić z flagą

 Fladze państwowej należy się szacunek. Eksponowana publicznie musi być czysta oraz mieć czytelne barwy – nie może być pomięta lub postrzępiona. Flaga nigdy nie może też dotknąć podłogi, ziemi, bruku lub wody.

 Flagą również nie oddaje się honorów żadnej osobie, nie pochyla się jej przed żadną inną flagą lub znakiem. Ponadto na fladze państwowej RP nie wolno umieszczać żadnych napisów oraz żadnego rodzaju rysunków.

Kodeks karny zawiera przepisy dotyczące ochrony symboli narodowych. Za publiczne znieważenie, uszkodzenie lub usunięcie flagi czy godła grozi grzywna, kara ograniczenia lub pozbawienia wolności.

ZAPAMIĘTAJ!  13 Zasad dotyczących flagi Polski

• • • Flaga  lub  banner  eksponowane  publicznie  muszą  być czyste i mieć czytelne barwy. Nie mogą być pomięte lub postrzępione.
    • Weksylia  mogą  pozostawać  na  maszcie  od  świtu  do zmroku. Jeśli mają pozostać dłużej muszą być odpowiednio oświetlone.
    • Na  terenie  RP  flaga  państwowa  Rzeczypospolitej  Polskiej ma zawsze pierwszeństwo przed wszystkimi innymi flagami.  Jeśli  eksponuje  się  na  masztach  więcej  flag, flagę państwową RP podnosi się (wciąga na maszt) jako pierwszą i opuszcza jako ostatnią.
    • W dniach żałoby narodowej flaga państwowa RP podniesiona  jest  do  połowy Na  maszt  stojący  wciąga się ją rano na sam szczyt i po chwili powoli opuszcza do połowy  wysokości.  Wieczorem  podnosi  się  ją  na  szczyt masztu, po czym powoli całkowicie opuszcza i zdejmuje.
    • Nie  powinno  się  podnosić  i  wywieszać  weksyliów  w  dni deszczowe i przy bardzo silnym wietrze.
    • W  czasie  burzy,  bardzo  silnego wiatru  lub  śnieżycy flagi należy jak najszybciej opuścić i zdjąć.
    • Flaga  nigdy  nie  może  dotknąć  podłogi,  ziemi,  bruku  lub wody.
    • Flagą nie oddaje się honorów żadnej osobie, nie pochyla się jej przed żadną inną flagą lub znakiem.
    • Flagą  nie  można  przykryć  pomnika  lub  tablicy  pamiątkowej przed ich odsłonięciem. Podczas uroczystości flagi  na  odpowiednich  podstawach  lub  stojakach  należy umieścić  po  lewej  stronie  pomnika  (dla  patrzącego  na pomnik), w kolejności zgodnej z hierarchią.
    • Flaga nie może służyć jako nakrycie stołu lub opakowanie jakiegoś przedmiotu.
    • Na  fladze  państwowej  RP  nie  wolno  umieszczać  żadnych napisów i żadnego rodzaju rysunków.
    • Powszechny  stał  się  zwyczaj  umieszczania  na  barwach narodowych  nazw  miejscowości,  z  których  przyjeżdżają kibice na zawody sportowe  (na przykład w skokach narciarskich),  aby  jednak  nie  naruszać  zasad,  powinny  to być barwy narodowe, a nie flagi o proporcji 5:8.
    • Godnym sposobem zniszczenia zużytej flagi lub banneru jest niepubliczne spalenie. Możliwe jest także godne zniszczenie flagi przez rozdzielenie barw.